Zmiany

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Wierzynek – pierwszy polski restaurator?

Usunięte 3 bajty, 20:06, 2 kwi 2019
brak opisu edycji
Jedynym źródłem historycznym, które wspomina o rzekomej uczcie u Wierzynka, są ''Roczniki sławnego Królestwa Polskiego'' Jana Długosza. Według niego cała historia zaczęła się od tego, że Karol Luksemburski, cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego i król czeski, w obecności posłów węgierskich wyraził się obelżywie o matce ich króla, Ludwika Andegaweńskiego (czyli, jak się domyślam, po prostu nazwał Ludwika skurwysynem). Wywołało to, rzecz jasna, poważny kryzys dyplomatyczny. Ludwik, wraz z księciem austriackim Rudolfem Habsburgiem, który też miał na pieńku ze swoim teściem cesarzem, zaczął gotować się do wojny. Papież Urban V uznał, iż wystarczy, że Europa Zachodnia, już spustoszona niedawną pandemią dżumy, pogrążała się w wojnie (później nazwanej stuletnią). Tego tylko brakowało, żeby władcy stosunkowo spokojnej i szybko rozwijającej się Europy Środkowej też skoczyli sobie do gardeł. Dlatego zaniepokojony wysłał z Awinionu swojego nuncjusza Piotra z Volterry, aby spróbował załagodzić konflikt. Nuncjuszowi szczęśliwie udało się powstrzymać działania zbrojne i nakłonić zwaśnionych monarchów do wyjaśnienia sprawy przez sąd arbitrażowy. Na arbitrów wyznaczono księcia świdnickiego Bolka Małego, ostatniego suwerennego władcę na Śląsku i stryja niedawno zmarłej trzeciej żony cesarza Anny, oraz króla polskiego Kazimierza, brata znieważonej węgierskiej królowej matki.
Przy okazji nuncjusz zeswatał świeżo owdowiałego cesarza z&nbsp;wnuczką Kazimierza, księżniczką słupską Elżbietą. Ślub odbył się w&nbsp;Krakowie. Poza panną młodą (i jej rodziną) oraz jej nie tak już młodym oblubieńcem (i jego rodziną), Kazimierz – nadal według Długosza – zaprosił króla Ludwika, króla duńskiego Zygmunta, króla cypryjskiego Piotra oraz książąt: Bolka Małego, bawarskiego Ottona V Wittelsbacha, mazowieckiego Siemowita IV, opolskiego Władysława II i&nbsp;innych. Wesele trwało dwadzieścia dni, podczas których dla pospólstwa wystawiono na ulicach beczki z&nbsp;winem, a&nbsp;panowie zabawiali się turniejami rycerskimi, tańcami i&nbsp;bankietami. Nad przebiegiem uczt, jak pisze Długosz, czuwał niejaki Wierzynek, „rajca krakowski, rodem znad Renu, szlachcic z&nbsp;domu herbowego Łagoda”, „zawiadowca skarbu królewskiego”. Jedną z&nbsp;owych biesiad zorganizował we własnym domu, gdzie z&nbsp;wdzięczności za „niewymowne dobrodziejstwa” posadził króla Kazimierza (a nie cesarza) na honorowym miejscu i&nbsp;obsypał go prezentami, których wartość przewyższała posag nowej cesarzowej.<refname=Długosz>{{Cyt
| nazwisko = Długosz
| imię = Jan
}} }}
Całkiem możliwe, że te podarki nie tyle wręczano, ile pozwalano je sobie wziąć. Na zjeździe krakowskim mogło to być wyposażenie komnat sypialnych na Wawelu „przepysznie ozdobione purpurą i&nbsp;szkarłatem, złotem, perłami i&nbsp;klejnotami”<ref>Jan name=Długosz, ''op. cit.''</ref> oraz właśnie talerze i&nbsp;kielichy ze szlachetnych kruszców, które po skończonej uczcie goście po prostu zabierali ze sobą. Trochę to tak, jakby gość hotelowy ukradł z&nbsp;pokoju ręcznik, a&nbsp;kierownictwo hotelu postanowiło zrobić mu z&nbsp;tego ręcznika prezent, ale cóż – takie były dawniej zwyczaje. W&nbsp;takiej sytuacji nic dziwnego, że zarówno goście, jak i&nbsp;kronikarze, większą uwagę przykładali do naczyń, niż do potraw i&nbsp;trunków, które się w&nbsp;nich znajdowały. Tym bardziej że na co dzień nawet przy królewskich stołach jadało się z&nbsp;talerzy wyciętych z&nbsp;czerstwego żytniego chleba, które później – nasiąknięte korzennymi sosami – zjadała służba.<ref>{{Cyt
| nazwisko = Dembińska
| imię = Maria

Menu nawigacyjne