| strony = 305
}} }}
[[File:Reklama musztardy.jpg|thumb|upright|left|Reklama polskiej musztardy z 1934 r.]]
Widać więc, że od początku musztarda istniała u nas w całej gamie odmian, pewnie nawet bogatszej niż dzisiejszy wybór: delikatesowa, francuska, rosyjska, sarepska, chrzanowa, miodowa. Co prawda, w ''Compendium ferculorum'' Stanisława Czernieckiego, czyli najstarszej wydanej drukiem polskiej książce kucharskiej, pojawia się tylko jeden przepis na ów „niepospolity ''condiment''” (oprócz gorczycy wymaga wina, octu, gruszek, rodzynek i cukru)<ref>{{Cyt
File:Keczup - składniki.jpg
File:Keczup i musztarda.jpg
File:Reklama musztardy.jpg | Reklama musztardy z 1934 r.
</gallery>