Zmiany

Jak wiadomo, główny posiłek dnia w Polsce zaczyna się zawsze od zupy. Nie inaczej było w Soplicowie, z tym że tuż przed zupą mężczyznom podano jeszcze mały ''apéritif''aperitif.

Ten sam schmat powtarza schemat pojawia się w poemacie jeszcze dwa razy, niemal dosłownie, z drobnymi tylko zmianami, podkreślając rytualną wręcz powtarzalność Soplicowskich posiłków, dostosowanych jedynie do pory roku (w tym wypadku mamy typowo sezonową zupę) oraz do katolickiego kalendarza świąt i postów. O tym, że kieliszek wódki doskonaje nadaje się na otwarcie posiłku, Polacy wiedzieli już od dawna. Rosjanie też wiedzieli, ale u nich akurat wódkę pije się przez cały posiłek. Zachód natomiast dopiero w naszych czasach zaczyna odkrywać czystą wódkę w roli aperitifu. Nicholas Ermochkine i Peter Iglikowski, dwóch Wschodnioeuropejczyków mieszkających w Zachodniej Europie, ujęli to w ten sposób: {{ Cytat| Istnieje długa tradycja potwierdzająca powołanie wódki jako idealnego aperitifu. Na ucztach polskiej i rosyjskiej szlachty panował zwyczaj podawania zaproszonym mężczyznom wódki zanim wniesiono na stół wyśmienite wina i piwa, które pito przez resztę posiłku. {{...}} Dobry aperitif ma za zadanie nie tylko zaostrzyć apetyt, ale też wprowadzić ludzi w odpowiedni nastrój na to, co będzie dalej. Szampan sprawdza się w tej roli bardzo dobrze, ale wódka – jeszcze lepiej. {{...}} Dwa kieliszki wódki są w stanie {{...}} w rekordowym czasie odsłonić niewyobrażalny wcześniej wymiar u najbardziej nawet nużących teściów. Jeśli chcesz, by wieczór dobrze się zaczął, to wódki jako aperitifu pewnie nic nie pobije.| oryg = There is a long tradition confirming vodka's vocation as an ideal aperitif. The custom at the banquets of Polish and Russian nobility was to offer male guests vodka before serving fine wines and quality ales for the remainder of the feast. {{...}} The function of a good aperitif is not just to whet the appetite, but to get people in the right mood for what follows. Champagne is a very good aperitif for this purpose, but vodka is even better. {{...}} Two glasses of vodka can {{...}} give a wholly unimagined dimension to the most tiring in-laws in record breaking time. If you want to get the evening off to a good start, then vodka as an aperitif is probably unbeatable.| źródło = {{Cyt | nazwisko = Ermochkine | imię = Nicholas | nazwisko2= Iglikowski | imię2 = Peter | tytuł = 40 Degrees East: An Anatomy of Vodka | url = https://books.google.pl/books?id=uWB2ZyTO7_sC&pg=PA24 | wydawca = Nova Science Publishers | miejsce = New York | rok = 2003 | strony = 24–25 }}, tłum własne }} Także u Sędziego Soplicy, jak za chwilę zobaczymy, wódkę podawano tylko na starcie, zaś potem szły na stół różnego rodzaju wina. Dlaczego wódki nie podawano kobietom? Tego nie wiem, a przecież skądinąd wiadomo, że i „jejmoście {{...}} często się gorzałką rozpajały. ”<ref>{{Cyt | tytuł = Opis obyczajów i&nbsp;zwyczajów za panowania Augusta III | nazwisko r = Kitowicz | imię r = Jędrzej | rozdział = O trunkach | adres rozdziału = https://pl.wikisource.org/wiki/O_trunkach | wydawca = | miejsce = Poznań | rok = 1840 | strony = 211–212 }}</ref> A może właśnie dlatego? O ile wódka nie nastręcza problemów interpretacyjnych, to z zupą jest już pewien kłopot. Wśród mickiewiczologów trwa nawet spór co do tego, czy to w ogóle była zupa! „Chołodziec litewski” pojawił się na stole w pierwszym i drugm dniu akcji poematu, ale trzeciego dnia pojawił się „chłodnik zabielany”. I tu pojawia się pytanie: czy chodzi o tę samą czy dwie zupełnie różne potrawy?