Zmiany

Zakaz pracy w szabat nie ma wprawdzie przełożenia na to, co jest koszerne albo trefne. Niemniej niektóre z zajęć zakazanych mają związek z przygotowaniem posiłku, przez co ograniczenia szabatowe wpływają na to, co Żydzi mogą podczas tego święta jeść i pić. Biblia mówi zresztą wyraźnie, że jedzenie na szabat należy przygotować już w piątek, aby móc sam szabat poświęcić na odpoczynek (no i na jedzenie).

Żeby nie było wątpliwości, co liczy się jako "praca", uczeni w Piśmie opracowali ułożyli listę 39 czynności -- głównie różnych zajęć rolniczych i budowlanych oraz związanych z produkcją tekstyliów i wyrobów skórzanych -- którym Żydzi nie mogą się oddawać w szabat. I tak, Żydom tego dnia nie wolno: orać, siać, żąć, zbierać, młócić, przewiewać, przesiewać, oczyszczać, mleć, zagniatać ani piec; strzyc, czesać, barwić, wybielać, prząść, przygotowywać wątku ani osnowy, tkać, rozdzielać nici, wiązać, rozwiązywać, szyć ani pruć; sidlić, zabijać, obdzierać ze skóry, garbować, gładzić ani przycinać; rysować, pisać, wymazywać, budować, wykańczać, burzyć, zapalać, gasić ani przenosić. Rzecz jasna, każda z tych "prac" została następnie rozszerzona do całej kategorii czynności, których nie wolno wykonywać na wszelki wypadek.

[[File:Czulent.jpg|thumb|Czulent w wolnowarze]]Z tego wszystkiego wynika tradycja przygotowywania na szabat czulentu. Jest to jednogarnkowe danie, składające się z wołowiny, żydowskiej kiszki, pęczaku, warzyw strączkowych (ciecierzycy, soczewicy, fasoli itp.), ziemniaków, cebuli i jajek na twardo. Wszystko to zalewa się wodą lub bulionem oraz przyprawia obficie czosnkiem, solą, pieprzem itd. Dawniej żydowskie gospodynie zanosiły w piątek tak przygotowany czulent w specjalnym metalowym naczyniu do najbliższej piekarni, gdzie potrawa powoli dusiła się w rozgrzanym piecu chlebowym. Gotowe danie odbierały następnego dnia tuż przed obiadem. Dzisiaj dostępne są też inne metody przygotowania tego przysmaku, jak choćby elektryczny wolnowar, wynaleziony w 1936 r. w Stanach Zjednoczonych przez Irvinga Nachumsohna właśnie po to, żeby żeby ułatwić gotowanie czulentu według przepisu, który jego matka przywiozła jeszcze z Wilna.<ref>{{Cyt

}}</ref>  [[File:Blech.jpg|thumb|upright|left|Kuchenka gazowa przykryta miedzianą blachą na szabat]]Innym sposobem jest przykrycie zapalenie jeszcze przed szabatem jednego czy dwóch palników kuchenki gazowej, ustawienie ich na najmniejszy ogień i przykrycie całej kuchenki specjalną blachą. Blacha pełnie pełni dwie funkcje: po pierwsze nagrzewa się na tyle, by gotowe jedzenie w postawionych na niej garnkach nie wystygło ani nie przypaliło się. A po drugie, blokuje dostęp do pokręteł, aby nawet przypadkiem nie zwiększyć ognia (co byłoby złamaniem zakazu zapalania ognia w szabat) ani go nie zmniejszyć (co byłoby złamaniem zakazu gaszenia ognia w szabat).Brzmi jak straszne marnotrawstwo, nie mówiąc o zagrożeniu pożarowym, no ale czego się nie robi, żeby Żyd był syty i szabat niezłamany?