10 266
edycji
Zmiany
== Potrawa pierwsza: Czy Pożerski pożerskie pożerał kotlety? ==
[[File:Kotlety pożarskie.jpg|thumb|Kotlety pożarskie]]Dziennikarz kulinarny Jan Kalkowski pisał w ''Przekroju'', iż Edward Pożerski był wynalazcą kotleta Pożerskiegopożerskiego.<ref>{{Cyt
| tytuł = Przekrój
| nazwisko r = Kalkowski
}}</ref> Nie jest to prawdą.
Po pierwsze, nie ma czegoś takiego jak kotlet ,,pożerski". Istnieją za to kotlety ''pożarskie''. Według niektórych źródeł, np. ''Leksykonu sztuki kulinarnej'' Macieja Halbańskiego, który powołuje się na bliżej nieokreślonych ,,poważnych historyków sztuki kulinarnej"z 1987 r., kotlety te nazwano ku czci kniazia Dymitra Pożarskiego, bohatera narodowego Rosji, co razem to wraz z Kuźmą Mininem poprowadził powstanie, które w 1612 r. wyzwoliło Moskwę spod polskiej okupacji.<ref> {{Cyt
| nazwisko = Halbański
| imię = Maciej E.
| rok = 1987
| strony = 89
}}</ref> Poważnych Halbański powoływał się na ,,poważnych historykówsztuki kulinarnej", którzy chociaż w latach 80., kiedy ów leksykon wydano, zajmowaliby niewielu poważnych historyków zajmowało się tak niepoważnym tematem jak kulinaria, było ciągle jeszcze niewielu. W każdym razie, to z Dymitrem Pożarskim to też nieprawda.Prawdą jest tylko, że to potrawa wywodząca się z kuchni rosyjskiej, a nie polskiej. Źródła historyczne wskazują na to, że kotlety pożarskie wynaleziono w Torżoku -- miasteczku w guberni twerskiej, które leży przy drodze z Moskwy do Sankt Petersburga. W pierwszej połowie XIX w. istniała tam gospoda, która należała do niejakiego Jewdokima Pożarskiego i słynęła z podawanych w niej kotletów z kurzego lub cielęcego mięsa. W przewodniku po Rosji z 1843 r. można przeczytać o tym miasteczku, co następuje: {{ Cytat| W Torżoku dwie rzeczy zasługują na szczególną uwagę: po pierwsze, wyroby z safianu {{...}} Druga rzecz tyczy się gastronomii: w gospodzie Pożarskiej przygotowuje się bardzo smaczne kotlety; robi się je z mięsa kurzego i rozpływają się w ustach; każdemu, kto przejeżdża przez Torżok, radzę ich spróbować. Jedna porcja, czyli dwa kotleciki, kosztuje tylko rubla.| oryg = В Торжке два предмета заслуживают особенного внимания: во первых, сафьянные изделия {{...}} Второй предмет относится до гастрономии: в гостинице Пожарской приготовляются очень вкусные котлеты; они делаются из курицы и тают во рту; советую всем проезжающим чрез Торжок покушать их. Порция, или две котлетки стоют только рубль. | źródło = {{Cyt | nazwisko = Жданов | imię = Михаил Павлович | tytuł = Путевые записки по России | url = https://www.prlib.ru/item/441211 | wydawca = В. Поляков | miejsce = Санктпетербург | rok = 1843 | strony = 25--26 }}, tłum. własne }} Pomiędzy dwoma głównymi miastami Rosji jeździło wielu ważnych i wpływowych ludzi, a wielu z nich zatrzymywało się w Torżoku na obiad, dzięki czemu chwała tamtejszych kotletów zataczała coraz szersze kręgi. Aleksandr Puszkin w liście do swego przyjaciela, Sjergieja Sobolewskiego, zamieścił taką oto wierszowaną poradę:
{{ Cytat
}}, tłum. własne }}
Piewcami pożerskich kotletów byli też goście z zagranicy, m.in. francuski literat Charles-Victor Prévost d'Arlincourt oraz szkocki pisarz Leitch Ritchie. Ten drugi pisał, że w Torżoku miał przyjemność spożywać najlepsze kotlety w całej Europie i że nawet cesarzowa rosyjska, usłyszawszy o tym cudownym specjale, kazała ściągnąć ich twórczynię do Petersburga. Autorem kotletów nie był bowiem sam Jewdokim Pożerski, lecz jego córka Daria, która w gospodzie ojca zajmowała się gotowaniem.
[[File:Pozharskaya.jpg|thumb|upright|left|Daria Pożarska z dzieckiem<br>{{small|Mal. Carl Timoleon von Neff (przed 1854).}}]]
W połowie XIX w. receptura na ''côtelettes Pojarsky'' trafił do Francji, a stamtąd rozprzestrzenił się na całą Europę. Oto polska wersja przepisu z początku XX wieku:
{{ Cytat
| strony = 417--418
}} }}
== Założyciel orderu: Ostatni Sarmata w Polsce Ludowej ==