10 392
edycje
Zmiany
Ale czy na pewno?
Legendę o wpływie Katarzyny na kuchnię francuską, tak jak wiele innych anegdot kulinarnych, przez długie lata przyjmowana za dobrą monetę. Dopiero pod koniec lat 70. XX w. pojawili się pierwsi historycy skłonni poddać ją naukowej weryfikacji. Okazało się, że nie ma żadnych źródeł historycznych, które potwierdzałyby chociażby napływ włoskich kucharzy na dwór francuski. Pastilla, Frangipani, Popelini i Berini okazali się postaciami zupełnie fikcyjnymi. Frangipani na przykład, w zależności od wersji legendy, należał do otoczenia Katarzyny albo Henryka III, nosił tytuł hrabiego albo markiza, miał na imię Cesare albo Pompeo i pochodził z Florencji albo z Rzymu. W rzeczywistości to nie oni wynaleźli różne nowinki kulinarne, które z wdzięczności za ich kreatywność nazwano ich imionami. Faktycznie było na odwrót: ich włosko brzmiące nazwiska utworzono od istniejących francuskich nazw deserów: ,,Frangipani" od '',,frangipane"'' (krem migdałowy), ,,Pastilla" od '',,pastille"'' (aromatyzowane ciastko), ,,Popelini" od '',,poupelin"'' (ciastko z parzonego ciasta).<ref>{{Cyt | nazwisko = Brioist | imię = Pascal | nazwisko2= Quellier | imię2 = Florent | nazwisko r = Bienassis | imię r = Loïc | nazwisko2 r = Campanini | imię2 r = Antonella | rozdział = La reine à la fourchette et autres histoires : Ce que la table française emprunta à l'Italie : analyse crytique d'un mythe | strony = 81--86 | tytuł = La table de la Renaissance: Le mythe italien | wydawca = Presses Universitaires de Rennes, Presses Universitaires François-Rabelais | rok = 2018 }}</ref>
Historycy zaczęli powątpiewać o tym, jaki realnie wpływ mogła mieć czternastoletnia dziewczynka na zwyczaje francuskiego dworu? Tym bardziej, że przez długie lata nie była w stanie dać prawowitego następcy mężowi, który zresztą wolał dzielić łoże z piękną Dianą de Poitiers. Pozycja Katarzyny wzmocniła się dopiero po śmierci Henryka II w turnieju rycerskim, kiedy to tron francuski przejęli kolejno ich synowie: Franciszek II, Karol IX i wreszcie Henryk III. Wtedy to królowa matka zaczęła ostro mieszać się do polityki i walczyć o poparcie francuskiej arystokracji m.in. poprzez organizację wystawnych uczt. Nic jednak nie wiadomo o tym, by potrawy podawane na tych bankietach były jakoś szczególnie wzorowane na kuchni włoskiej.
Początkowo legenda kulinarna Katarzyny była częścią jej szerszej legendy negatywnej. Oświeceniowi myśliciele, tworząc długo po jej śmierci obraz Katarzyny jako czarnego charakteru w dziejach Francji, podkreślali jej rozpasanie, w tym nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu, którym rzekomo zepsuła wstrzemięźliwych dotąd Francuzów.
-----
W dobie Oświecenia, autorzy ''Wielkiej Encyklopedii Francuskiej'' próbowali rozciągnąć jej czarną legendę na sferę kulinarną. Pod hasłem ''Kuchnia'' możemy bowiem przeczytać, iż to właśnie za Katarzyny prosta i skromna dotąd kuchnia francuska została wynaturzona na skutek zgubnych wpływów włoskich.