Otwórz menu główne

Zmiany

Włoszka z włoszczyzną w posagu

Dodany 1 bajt, 25 sierpnia
brak opisu edycji
[[File:Bona Sforza (drzeworyt).jpg|thumb|upright|Bona Sforza d’Aragona (1494–1557), królowa polska]]
Jednym z najbogatszych było Księstwo Mediolanu, którym już od wieku trząsł wywodzący się od z najemnych żołnierzy ród Sforzów. Kiedy Bona przyszła na świat, księciem mediolańskim był akurat jej ojciec, Gian Galeazzo Sforza, choć faktyczną władzę sprawował jego stryj, Ludovico Sforza. Matka Bony, Isabella d’Aragona, ostro rywalizowała z żoną Ludovica, Beatrice d’Este, o to, której dzieci odziedziczą władzę w Mediolanie. Jako że Isabella miała poparcie swego ojca, króla Neapolu, to Ludovico i Beatrice sprzymierzyli się z królem Francji, który sam miał pretensje do neapolitańskiego tronu. Bona miała siedem miesięcy, kiedy wojska francuskie wkroczyły do Włoch, rozpoczynając serię tzw. Wojen Włoskich, które Walezjuszowie będą toczyć głównie na terenie nieustannie zmieniających sojusze włoskich państewek i które ostatecznie zakończą się dopiero dwa lata po śmierci Bony.
Isabella tymczasem musiała uciekać do Królestwa Neapolu i to tam właśnie Bona wychowywała się i dorastała. Dzięku Dzięki rozległym koligacjom Isabella i jej córka nadal jeszcze miały potężnych sojuszników. Szwagrem Isabelli był sam cesarz Maksymilian I Habsburg, który w ramach wspomnianej już polityki matrymonialnej osobiście skojarzył małżeństwo Bony z polskim królem Zygmuntem I. Zygmunt był ponad dwukrotnie od Bony starszy, ale Zygmuntem Starym zaczną go nazywać dopiero dużo później. Ślub miał miejsce 6 grudnia 1517 r. w Neapolu, gdzie pana nie tak już młodego reprezentował, jak to zwykle bywało, pełnomocnik.
Zachował się jadłospis uczty weselnej, który może dać nam pewne wyobrażenie na temat kuchni, do której Bona mogła być przyzwyczajona. Kosmopolityczne ''menu'' odzwierciedla neapolitańskie i hiszpańskie koligacje Bony, ale estetyka biesiady (obfitość wielobarwnych ciast i galaret oraz słodko-kwasnych kwaśnych sosów na bazie octu i cukru) jest jeszcze zdecydowanie bardziej średniowieczna niż nowożytna.
{{clear}}
{{ Cytat
<nomobile>[[File:Rożen Leonarda.jpg|thumb|left|upright|Projekt rożna napędzanego dymem z&nbsp;paleniska autorstwa Leonarda da Vinci (''Codex Atlanticus'', karta 21)]]</nomobile>
Historycy zaczęli powątpiewać o&nbsp;tym, jaki realnie wpływ mogła mieć czternastoletnia dziewczynka na zwyczaje francuskiego dworu. Tym bardziej, że przez długie lata nie była w&nbsp;stanie dać prawowitego następcy mężowi, który zresztą , zamiast z&nbsp;żoną , wolał dzielić łoże z&nbsp;piękną Dianą de Poitiers. Pozycja Katarzyny wzmocniła się dopiero po śmierci Henryka&nbsp;II w&nbsp;turnieju rycerskim, kiedy to tron francuski przejmowali kolejno ich synowie: Franciszek&nbsp;II, Karol&nbsp;IX i&nbsp;wreszcie Henryk&nbsp;III. Wtedy to królowa matka zaczęła ostro mieszać się do polityki i&nbsp;walczyć o&nbsp;poparcie francuskiej arystokracji m.in. poprzez organizację wystawnych uczt. Nic jednak nie wiadomo o&nbsp;tym, by potrawy podawane na tych bankietach były jakoś szczególnie wzorowane na kuchni włoskiej.
Dzisiejsi badacze utrzymują, że kuchnia francuska doby Odrodzenia nie różniła się specjalnie od średniowiecznej, a&nbsp;przybycie Katarzyny do Paryża nie spowodowało żadnego wyraźnego przełomu w&nbsp;tej dziedzinie. Ewolucja nadsekwańskiej kuchni była stopniowa, a&nbsp;wymiana idei – w&nbsp;tym przepisów kulinarnych – pomiędzy Francją i&nbsp;Włochami wynikała bardziej z&nbsp;masowych kontaktów spowodowanych obecnością francuskich żołnierzy na ziemi włoskiej i&nbsp;migracji części Włochów do ojczyzny najeźdźców niż z&nbsp;obecności w&nbsp;Paryżu pojedynczej monarchini rodem z&nbsp;Florencji.