Otwórz menu główne

Zmiany

Bajgle, precle, obwarzanki

Dodane 376 bajtów, 14:00, 21 lip 2019
brak opisu edycji
== Sekcja 2 ==
[[File:Brezel.png|thumb|upright=.6|Jak mówi się na precle i precelki w różnych dialektach języka niemieckiego]]Włoskie ''la brazzatella'' brzmi już całkiem podobnie do niemieckiej niemieckiego ''die Brezel''… Albo ''das Brezel''. ? A może ''der Brezel''? Wśród osób niemieckojęzycznych nie ma zgody, co do tego, czy to jest ta, to, czy ten precel. Ani co do tego, czy pierwsze „e” w tym słowie jest długie, czy krótkie (''der/die/das Bretzel''). Są też tacy, głównie w Bawarii i w Austrii, którzy mówią ''die Brezen'' (ewentualnie ''der Brezen''). Albo ''die Brezg'', jak mawiają na pograniczu bawarsko-szwabskim.<ref> {{Cyt
| tytuł = Atlas zur deutschen Alltagssprache
| rozdział = Bre(t)z-
}}, tłum. własne }}
[[File:Salomon przy stole.jpg|thumb|left|Król Salomon jedzący rybę z preclami według ''Hortus deliciarum'' Herrady z Landsbergu (1185)]]
Tenże bloger dowodzi też, że precle były znane w Alzacji już XII w., bowiem ich wizerunki można odnaleźć w ''Hortus Deliciarum'' (''Ogrodzie Rozkoszy''), czyli czymś w rodzaju średniowiecznej ilustrowanej encyklopedii. Jej autorką jest Herrada z Landsbergu, przeorysza klasztoru na górze św. Otylii we wschodnich Wogezach. Wypieki o charakterystycznym preclowatym kształcie pojawiają się na trzech iluminacjach przedstawiających postaci biblijne siedzące przy stole. Co ciekawe, na wszystkich trzech obrazkach precle leżą na stole obok ryby.
Co wspólnego mają precle z rybami? Ano to, że żadna z tych potraw nie zawiera żadnych składników pochodzących od zwierząt lądowych (ciasto na precle nie zawiera ani jajek, ani masła), a więc można je spożywać w czasie katolickiego postu. Precel był, obok ryby, jednym z głównych symboli postu, co chyba najlepiej widać na słynnym obrazie Pietera Brueghela ''Walka karnawału z postem''.A że precle robiono ze stosunkowo drogiej mąki pszennej, to były pieczywem nie tylko postnym, ale też luksusowym.  [[File:Pieter Bruegel d. Ä. 066.jpg|thumb|center|upright=2|Pieter Brueghel, ''Walka karnawału z postem'' (1559).<br />Ile precli widzicie na tym obrazie? Ja naliczyłem dziesięć.]]
== Notatki ==
File:Bäcker.jpg|Herb cechu piekarzy
File:Oberndorf Fasnet 2014Di 027.jpg|Parada karnawałowa w Oberndorfie nad Neckarem
File:Brezel.png|Jak mówi się na precle i precelki w różnych dialektach języka niemieckiego
File:Frau mit Brezel.jpg|Bawarka z preclami
File:Salomon przy stole.jpg|Salomon jedzący rybę z preclami według ''Hortus deliciarum''
</gallery>