Otwórz menu główne

Zmiany

Bajgle, precle, obwarzanki

Dodane 1380 bajtów, 19:04, 12 sie 2019
W Cesarsrwie Rosyjskim na przykład bajgle stały się żydowskim odpowiednikiem bublików. Najlepiej widać to w refrenie żydowskiej wersji rosyjskiej piosenki, która pojawiła się w Odessie w czasach Nowej Ekonomicznej Polityki, kiedy to po raz pierwszy od wybuchu Wielkiej Rewolucji Październikowej można było legalnie sprzedawać prywatnie pieczone bułki z dziurką.
 
{{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jwf1Bl_RoiU|poz=right|szer=200|opis=''Bubliczki'' w wykonaniu Władimira Minkina}}
{{ Cytat
}}
[[File:Artur Szyk, Żydowski piekarz.jpg|thumb|upright=.6|left|Żydowski piekarz według Artura Szyka (1927)]]Zarówno przepis na bajgle, jak i piosenkę o nich, Żydzi wywieźli w końcu do Ameryki, a konkretnie – do ich największego skupiska, czyli Lower East Side (Dolnej Wschodniej Strony Manhattanu). Tym razem to kilka żydowskich rodzin zmonopolizowało wyrób bajgli, tworząc swój własny cech... Przepraszam, związek zawodowy. Związek, o nazwie Local 338, zrzeszał około 300 trzystu piekarzy, którzy strzegli, by przestrzegano dawnych receptur i by wszystkie bajgle wyrabiano ręcznie, jak dawniej w Europie. W Stanach, jeszcze w połowie XX w., jadali je wyłącznie Żydzi, dla których bajgiel przekrojony na pół, posmarowany śmietankowym serkiem i złożony w kanapkę z marynowanym łososiem zwanym ''lox'', był podstawą niedzielnego śniadania.  Lata '60., wraz z postępem technicznym, przyniosły rewolucję w bajglowym biznesie. Bracia Lenderowie, których ojciec wypiekał bajgle jeszcze w Lublinie, najpierw odkryli, że konsumenci nie zauważają różnicy między świeżymi a odmrożonymi bajgliami, a potem zaczęli współpracę z Danielem Thompsonem, który wynalazł maszynę do wyrobu bajgli. Piekarze nie musieli już pracować po nocach, żeby zdążyć przed szczytem popytu w niedzielny poranek, a mrożone bajgle zaczęły się pojawiać w supermarketach – również okolicach niezamieszkanych przez Żydów. W ciągu dekady bajgle przestały być produktem lokalnym, etnicznym i ręcznie robionym, a wojna Localu 338 z maszynami ostatecznie skończyła się tak jak walka cechu piekarzy krakowskich z partaczami. Dziś i cech piekarzy, i Local 338 należą do przeszłości.
W 2001 r. Amerykanin Nava DeKime założył na Kazimierzu kawiarnię o nazwie Bagelmama. Był to pierwszy w lokal w Krakowie, gdzie można było kupić bajgle w stylu nowojorskim. Tak oto historia potoczyła się obwarzankiem i bajgle wróciły do Krakowa.
* {{ Cyt
}} [https://read.amazon.com/?asin=B003VS0CEC]
* [https://books.google.pl/books?id=hCegCgAAQBAJ&lpg=PA353&pg=PA353 Lox; in: Savoring Gotham: A Food Lover's Companion to New York City]
 
<gallery>
File:Artur Szyk, Żydowski piekarz.jpg|Artur Szyk, ''Statut kaliski''
</gallery>
 
{{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jwf1Bl_RoiU|poz=right|szer=150|opis=''Bubliczki'' w wykonaniu Władimira Minkina}}
== Notatki ==