Otwórz menu główne

Zmiany

Gastronomiczny Order Pomiana

Dodane 818 bajtów, 17:10, 24 lis 2023
brak opisu edycji
{{data|?? ?? 2021}}
 
== Wstęp ==
[[File:Odznaka orderu Pomiana.jpg|thumb|Odznaka orderu Pomiana]]
Ogólnie o orderze Pomiana
{{clear}}
 
== Patron orderu -- guru galijskiej gastronomii ==
O Edwardzie Pożerskim herbu Pomian
* [https://culture.pl/pl/artykul/o-alibabie-i-pomianie-czyli-polakach-ktorzy-mieszali-we-francuskiej-gastronomii O Alibabie i Pomianie, czyli Polakach, którzy mieszali we francuskiej gastronomii]
* [https://www.jstor.org/stable/10.1525/gfc.2004.4.4.62 Desperately Seeking Edouard: A Passion for de Pomiane]
* [https://www.amazon.com/Cooking-Pomiane-Edouard/dp/1897959648 Cooking With Pomiane]
* [https://docplayer.fr/210415603-Pourquoi-la-cuisine-n-est-pas-une-science.html Pourquoi la cuisine n’est pas une science ?] (O Pomianie)
* [[Szkic:Notatki#Kuchnia_polska_widziana_znad_Sekwany|Kuchnia polska widziana znad Sekwany]]
 
== Założyciel orderu -- ostatni szlachcic w Polsce Ludowej ==
[[File:Przypkowscy.jpg|thumb|left|Tadeusz Przypkowski (1905–1977) – w fotelu pod portretem swojego ojca, Feliksa Przypkowskiego (1872–1951). Z prawej strony stoi jego syn, Piotr Maciej Przypkowski (ur. 1947), a po lewej – wnuk, Jan Aleksander Przypkowski (ur. 1973), obecny dyrektor Muzeum im. Przypkowskich.]]
Trochę ponad rok temu zgłosiłem się do prof. Jarosława Dumanowskiego, kierownika Centrum Dziedzictwa Kulinarnego na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, z zamiarem doktoryzowania się z historii kulinarnej. Nie miałem jednak jeszcze pomysłu, o czym konkretnie miałbym rozprawę doktorską napisać. Profesor zaproponował, żebym zajął się kolekcją przepisów kuchennych ze zbiorów [http://muzeum.jedrzejow.pl/o-nas/zbiory/ Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie.] Jeśli cokolwiek wiecie o tej placówce, to pewnie nie zdziwi Was moja pierwsza reakcja: przecież to jest muzeum zegarów słonecznych! No i rzeczywiście, unikatowa kolekcja zegarów słonecznych, którą w 1895 r. rozpoczął miejscowy lekarz, Feliks Przypkowski, a później rozbudował jego syn Tadeusz, jest największą chlubą jędrzejowskiego muzeum. Lecz Tadeusz Przypkowski nie tylko kontynuował pasję ojca, ale miał też różne własne; interesował się historią sztuki i astronomii, fotografią bromolejową, bibliofilstwem i ekslibrysami, heraldyką, a oprócz tego był też smakoszem i zbieraczem kulinariów.
 
== Założyciel orderu -- ostatni szlachcic w Polsce Ludowej ==
[[File:Ekslibris Przypkowskiego.jpg|thumb|upright|Ekslibrys Przypkowskiego]]
* [https://przekroj.pl/archiwum/artykuly/72969 Janusz Roszko, Przypkowskiemu panegiryk ostatni]
* [https://polona.pl/item/spotkania-z-zabytkami-informator-popularnonaukowy-r-20-nr-10-pazdziernik-1996-nr,NTE5MzA1OTU/36/#item Janusz Miliszkiewicz, ''Przypkowski i PRL''; w: ''Spotkania z zabytkami'', 10/1996, s. 35-37]
* {{Cyt
| nazwisko = Roszko
| imię = Janusz
| nazwisko2= Bratkowski
| imię2 = Stefan
| tytuł = Ostatki staropolskie
| url = http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.oai-journals-pan-pl-119483/c/oai-journals-pan-pl-119483_full-text_2020-01-WNUM-15-Sniezko.pdf-2
| wydawca = Czytelnik
| miejsce = Warszawa
| rok = 1966
}}
{{clear}}
}} }}
== Patron orderu -- guru galijskiej gastronomii = Pierwsza sztuka świata ===O poglądach Przypkowskiego na sztukę kulinarną* [https://cultureprzekroj.pl/plarchiwum/artykul/o-alibabie-i-pomianie-czyli-polakach-ktorzy-mieszali-we-francuskiej-gastronomii O Alibabie i Pomianie, czyli Polakach, którzy mieszali we francuskiej gastronomiiartykuly?szukaj=przypkowski Przekrój]* [httpshttp://www.jstorcalames.abes.orgfr/stablepub/10.1525/gfc.2004.4.4.62 Desperately Seeking Edouard: A Passion for #details?id=Calames-20169201793993583 L'art et la science de Pomianela gastronomie dans les relations entre la France et la Pologne](brak kopii cyfrowej)* * referat wygłoszony na [https://www.amazonbiusante.parisdescartes.comfr/sfhm/Cooking-Pomiane-Edouardhsm/dpHSMx1969x003x001/1897959648 Cooking With PomianeHSMx1969x003x001x0039.pdf XII Międzynarodowym Kongresie Historii Nauki] w Paryżu (sierpień 1968 r.)   === Kapituła orderu ====== Gomułka i Cyrankiewicz ===* [https://docplayerciekawostkihistoryczne.frpl/2016/06/21/210415603luksus-w-Pourquoiprl-lau-cuisinejak-nnaprawde-estzyla-paswtedy-unewladza/ Adam Miklasz, Luksus w PRL-science.html Pourquoi la cuisine n’est pas une science u: Jak naprawdę żyła wtedy władza?] (O Pomianie)* [https://biznes.newseria.pl/biuro-prasowe/kultura/osobisty-ochroniarz,b313907876 Osobisty ochroniarz Gomułki i Gierka w Muzeum Życia w PRL]* [Szkichttps://tvn24.pl/magazyn-tvn24/sympatyczny-facet-od-odrabywania-rak,72,1497 Wywiad z Piotrem Lipińskim, autorem książki ''Cyrankiewicz, wieczny premier (https:Notatki#Kuchnia_polska_widziana_znad_Sekwany|Kuchnia polska widziana znad Sekwany]//tvn24.pl)'']
== Order Pomiana ==[[File:Odznaka orderu Pomiana.jpg|thumb|Odznaka orderu Pomiana]]{{clear}}=== Kapituła Lista członków kapituły ===
{| class="wikitable"
|-
! Wizerunek !! Imię i nazwisko<br>(ur. -- zm.) !! Opis
|-
| [[File:Tadeusz Gronowski.jpg|100px|Tadeusz Gronowski]] || style=text-align:left | '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Gronowski Tadeusz Gronowski]'''<br>(1894–1990) || Malarz i grafik.[https://varsavianista.pl/index.php/2022/08/28/tworczosc-tadeusza-gronowskiego-w-latach-20-na-przykladzie-wybranych-realizacji/] <br>Wielki mistrz kapituły. [https://www.krolestwogarow.pl/2020/03/homar-po-polsku.html Homar po polsku]
|-
| [[File:Tadeusz Przypkowski 2.jpg|100px|Tadeusz Przypkowski]] || style=text-align:left | '''Tadeusz Przypkowski'''<br>(1905--1977) || Gnomonik, historyk nauki i sztuki.<br>Kanclerz kapituły.
|}
=== Odznaczeni Kawalerowie orderu ===
{| class=wikitable
|-
| strony = 50--51
}}</ref>
<!------------------
Bratkowski chyba jednak nie był odznaczony.
|-
| [[File:Stefan Bratkowski.jpg|100px|Stefan Bratkowski]] || style=text-align:left | '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_Bratkowski Stefan Bratkowski]'''<br>(1934–2021) || [[Plik:POL.png|23px|]] {{small|Polska}} || Dziennikarz, współautor książki ''Ostatki staropolskie'', poświęconej w dużej części rodzinie Przypkowskich<ref>{{Cyt
| rok = 1966
}}</ref>
------------------->
|-
| [[File:Gian Giuseppe Brenna.jpg|100px|Gian Giuseppe Brenna]] || style=text-align:left | '''Gian Giuseppe Brenna'''&nbsp;{{czyt|Gian Giuseppe Brenna}}<br>(1920--2006) || [[Plik:ITA.png|23px|]] {{small|Włochy}} || Dentysta, z zamiłowania gastronom, delegat prowincji Como do Włoskiej Akademii Kulinarnej (''Accademia Italiana della Cucina'')<ref>{{Cyt
* [http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.agro-article-b15effef-12ba-49cf-bdc2-2f587c5ee6af Z.T. Nowicki, Powrot Orderu Pomiana, Przegląd Gastronomiczny] (brak dostępu)
=== Między Gomułką a Cyrankiewiczem ===
* [https://ciekawostkihistoryczne.pl/2016/06/21/luksus-w-prl-u-jak-naprawde-zyla-wtedy-wladza/ Adam Miklasz, Luksus w PRL-u: Jak naprawdę żyła wtedy władza?]
* [https://biznes.newseria.pl/biuro-prasowe/kultura/osobisty-ochroniarz,b313907876 Osobisty ochroniarz Gomułki i Gierka w Muzeum Życia w PRL]
* [https://tvn24.pl/magazyn-tvn24/sympatyczny-facet-od-odrabywania-rak,72,1497 Wywiad z Piotrem Lipińskim, autorem książki ''Cyrankiewicz, wieczny premier (https://tvn24.pl)'']
== Pierwsza sztuka świata Przepisy ==* [https://przekroj.pl/archiwum/artykuly?szukaj=przypkowski Przekrój]* [http://www.calames.abes.fr/pub/#details?id=Calames-20169201793993583 L'art et la science de la gastronomie dans les relations entre la France et la Pologne] (brak kopii cyfrowej)= Homar po polsku Gronowskiej ===** referat wygłoszony na [https://www.biusantekrolestwogarow.parisdescartes.frpl/sfhm2020/hsm03/HSMx1969x003x001/HSMx1969x003x001x0039homar-po-polsku.pdf XII Międzynarodowym Kongresie Historii Naukihtml Homar po polsku] * {{Cyt | nazwisko = Gumowska | imię = Irena | tytuł = Obiad w Paryżu (sierpień 1968 r.)pół godziny | wydawca = Watra | miejsce = Warszawa | rok = 1980 | strony = 135 }}
== Przepis = Przypkowska zupa cebulowa ===
[[File:Maja Berezowska, Stanisław Leszczyński gotuje zupę.JPG|thumb|Król Stanisław Leszczyński doprawia zupę cebulową.<br>{{small|Mal. Maja Berezowska (1970)}}]]
[[File:Zupa cebulowa przypkowska.jpg|thumb|Przypkowska zupa cebulowa.<br>{{small|Ryt. Tadeusz Przypkowski}}]]
}}
{{Nawigacja|poprz=Z wizytą w Soplicowie: Dalej w grzyby!}}
[[en:Draft:Gastronomic Order of Pomiane]]