Zmiany

Ten sam schemat pojawia się w poemacie jeszcze dwa razy, niemal dosłownie, z drobnymi tylko zmianami, podkreślając rytualną wręcz powtarzalność Soplicowskich posiłków, dostosowanych jedynie do pory roku (w tym wypadku mamy typowo sezonową zupę) oraz do katolickiego kalendarza świąt i postów. O tym, że kieliszek wódki doskonaje nadaje się na otwarcie posiłku, Polacy wiedzieli już od dawna. Rosjanie też wiedzieli, ale u nich akurat wódkę pije wódką popija się przez cały posiłek. Zachód natomiast dopiero w naszych czasach zaczyna odkrywać czystą wódkę w roli aperitifu. Dwóch mieszkających na Zachodzie Wschodnioeuropejczyków, Nicholas Ermochkine i Peter Iglikowski, dwóch Wschodnioeuropejczyków mieszkających w Zachodniej Europie, ujęli ujęło to w ten sposób:

Dobry aperitif ma za zadanie nie tylko zaostrzyć apetyt, ale też wprowadzić ludzi w odpowiedni nastrój na to, co będzie dalej. Szampan sprawdza się w tej roli bardzo dobrze, ale wódka – jeszcze lepiej. {{...}} Dwa kieliszki wódki są w stanie {{...}} w rekordowym czasie odsłonić zupełnie niespodziewany wcześniej wymiar najbardziej nawet nużących teściów. Jeśli chcesz, by wieczór dobrze się zaczął, to wódki jako aperitifu pewnie nic nie przebije.

Także u Sędziego Soplicy, jak za chwilę zobaczymy, wódkę podawano tylko na starcie, zaś potem szły na stół różnego rodzaju wina. Dlaczego Tylko dlaczego wódki nie podawano kobietom? Tego nie wiem, a przecież skądinąd Przecież wiadomo, że i już w czasach staropolskich „jejmoście {{...}} często się gorzałką rozpajały.”<ref>{{Cyt

O ile wódka Tak wyglądało pierwsze danie pierwszego dnia. Czy drugiego dnia było inaczej? {{ Cytat| <poem>Goście weszli w porządku i stanęli kołem.Podkomorzy najwyższe brał miejsce za stołem; {{...}}Obok stał Kwestarz; Sędzia tuż przy Bernardynie.Bernardyn zmówił krótki pacierz po łacinie,Podano w kolej wódkę, zaczem wszyscy siedliI chołodziec litewski milczkiem żwawo jedli.</poem>| źródło = Mickiewicz, ''op. cit.'', księga III, wersy 712–719}} Trzeciego dnia wieczerzę rozpoczęto wedle tego samego schematu, aczkolwiek z drobnymi zmianami: {{ Cytat| <poem>Goście weszli w porządku i stanęli kołem;Podkomorzy najwyższe brał miejsce za stołem; {{...}}Kwestarz nie nastręcza problemów interpretacyjnychbył u stołu; miejsce BernardynaPo prawej stronie męża ma Podkomorzyna.Sędzia, kiedy już gości jak trzeba ustawił,Żegnając po łacinie, stół pobłogosławił;Mężczyznom dano wódkę; za czym wszyscy siedliI chłodnik zabielany milcząc żwawo jedli.</poem>| źródło = Mickiewicz, ''op. cit.'', księga V, wersy 309–318}} Ta rytualna wręcz powtarzalność Soplicowskich posiłków dostosowana była jedynie do pory roku oraz do katolickiego kalendarza świąt i postów. Tu akurat mamy typowo sezonową zupę. Ale właśnie – o ile chłodnik zabielany to niewątpliwie letnia zupa, o tyle z zupą jest już pewien kłopotchołodźcem litewskim sprawa się komplikuje. Wśród mickiewiczologów trwa nawet spór Mickiewiczolodzy nie są zgodni co do tego, czy „chołodziec” to w ogóle była zupa! „Chołodziec litewski” pojawił się na stole w pierwszym i drugm dniu akcji poematuregionalna nazwa chłodnika, ale trzeciego dnia pojawił się „chłodnik zabielany”. I tu pojawia się pytanie: czy też chodzi tu o tę samą czy dwie zupełnie różne potrawy?galaretę mięsną, zwaną też po polsku studzieniną.