10 311
edycji
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
brak opisu edycji
{{data|25 marca 2020}}
{{Z wizytą w Soplicowie}}
{{ Cytat
| <poem>Nakoniec z trzaskiem sali drzwi nawściąż otwarto.
Wchodzi pan Wojski w czapce i z głową zadartą,
Nie wita się i miejsca za stołem nie bierze,
Bo Wojski występuje w nowym charakterze,
Marszałka dworu. Laskę ma na znak urzędu,
I tą laską zkolei, jako mistrz obrzędu,
Wskazuje wszystkim miejsca i gości usadza.</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| imię = Adam
| tytuł = Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie: Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem
| wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich
| miejsce = Lwów-Warszawa-Kraków
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga XII, wersy 1–7
}}
Tymi słowami rozpoczyna się ostatnia, XII księga ''Pana Tadeusza'', w całości poświęcona fikcyjnej wprawdzie, ale ważnej, bo ostatniej prawdziwie staropolskiej uczcie. Wojski Hreczecha, istny człowiek renesansu, który jeszcze w poprzedniej księdze, aż do godziny 16, robił za kuchmistrza, teraz jest już mistrzem ceremonii. On wita i rozsadza biesiadników, on tez decyduje o tym co, w jakiej kolejności i na czym zostanie podane. Dworek Sędziego nie pomieściłby tylu szacownych gości, więc uczta ma miejsce na zamku Horeszków (tak jak dwie wieczerze w poprzednich księgach).
Okazja do uczty była potrójna. Po pierwsze było to święto kościelne, „uroczysty dzień Najświętszej Panny Kwietnej”. Wśród mickiewiczologów nie ma zupełnej zgody co od identyfikacji tego święta. Jedni twierdzą, że takiej uroczystości jak Matki Bożej Kwietnej nie ma, więc musi chodzić o Matki Bożej Zielnej, czyli święto Wniebowzięcia, obchodzone 15 sierpnia. Agrumenty padają różne, od historycznych (Napoleon wkroczył na Litwę dopiero 24 czerwca 1812 r.) po klimatyczno-botaniczne (wiosna 1812 r. przyszła na Litwie późno i w marcu nie kwitły jeszcze kwiaty). Ale poeat w księdze XI bardzo wyraźnie mówi, że była to wiosna, święto Matki Bożej Kwietnej jednak istnieje, bo to dawna ludowa nazwa uroczystośi Zwiastowania, obchodzoną 25 marca. Tego dnia Jezus zostaje poczęty, a wojska francuskie dokonują inwazję na Rosję; to pierwsze daje nadzieję na zbawienie ludzkości od grzechu, a to drugie – na wskrzeszenie Polski z zaborów. Nadzieję, jak wiemy, złudną, ale o klęsce Wielkiej Armii Napoleona z poematu się nie dowiemy. Nastrój pozostaje do końca podniosły, radosny i pełen ufności w przyszłość.
Druga okazja to potrójne zaręczyny: Tadeusza z Zosią, Rejenta z Telimeną i Asesora z Teklą Hreczeszanką. A trzecia – to obecność w Soplicowie służących w armii francuskiej polskich żołnierzy, których – z gen. Dąbrowskim na czele – Sędzia uczcił zapraszając ich na obiad. Zgodnie z życzeniem Dąbrowskiego, jest to obiad polski. Spróbujmy
[[File:Serwis.jpg|thumb|Serwis z porcelany miśnieńskiej (ok. 1760), Muzeum Sztuki przy Szkole Wzornictwa w Providence]]
