* [https://polona.pl/item/wiadomosci-urzedu-patentowego-r-23-z-7-8-30-sierpnia-1947,NjY2MjM4MTU/19 Z Wiadomości Urzędu Patentowego (zastrzeżenie znaku towarowego Heinz): ''ketchup (rodzaj ostrego sosu)'' (1947)]
* [https://gloswielkopolski.pl/polski-ketchup-narodzil-sie-w-wielkopolskich-pudliszkach/ar/401356 Polski ketchup narodził się w wielkopolskich Pudliszkach]
{{ Cytat
| <poem>Żarłoczność tedy z swą łapą tłustą
I z zawiązaną pod żuchwą chustą, {{...}}
W szeroki fotel klinem zatknięta,
Potrójnej porcji żarciem zajęta,
Co brzucha nigdy nie napełniła,
Napychać własne ludzi uczyła.
Z Galii w chodaki żerców obutych
Przysłała do nas warzyć raguty;
By nam wciskali swe rarytasy,
Miast chleba z serem – zupy, frykasy;
A gwoli smaku bardziej swojskiego:
Botargę, keczup, kawior do tego.
</poem>
| oryg = <poem>Then Gluttony, with greasy paws,
Her napkin pinn'd up to her jaws, …
Wedged in a spacious elbow-chair,
And on her plate a treble share,
As if she ne'er could have enough,
Taught harmless man to cram and stuff.
She sent her priest in wooden shoes
From haughty Gaul to make ragoos;
Instead of wholesome bread and cheese,
To dress their soups and fricassees;
And, for our home-bred British cheer,
Botargo, catsup, and caveer.
</poem>
| źródło = {{Cyt
| tytuł = The British Poets
| nazwisko r = Swift
| imię r = Jonathan
| rozdział = Panegyric on the Dean in the Person of a Lady in the North
| adres rozdziału = https://books.google.com/books?id=wRxAAAAAYAAJ&lpg=PA116&ots=Oq1ZlKB5k0&pg=PA116
| wydawca = Press of C. Whittingham
| miejsce = Chicwick
| rok = 1822
| tom = XXXVIII
| strony = 116–117
}}, tłum. własne }}
{{ Cytat