Zmiany

Skończyliśmy na tym, że w 1556 r. poróżniona z synem królowa Bona wróciła z Polski do Włoch, a rok później zmarła od trucizny. Jej syn, król Zygmunt August, zdążył wcześniej ożenić się po raz trzeci -- z młodszą siostrą swojej pierwszej żony, Katarzyną Habsburżanką. Jednak i ona, tak samo jak dwie poprzednie, nie dała mu potomstwa. Wraz ze śmiercią Zygmunta Augusta w 1572 r. wygasła cała dynastia Jagiellonów, a trwająca 65 lat epoka zygmuntowska, obejmująca panowanie Zygmuntów Starego i Augusta, dobiegła końca. Zrodziło to szereg skomplikowanych kwestii ciekawych pytań natury konstytycyjnej(którymi nie będziemy się tu zajmować), tym bardziej palących, że nikt z żyjących polityków nie pamiętał nawet, jak powinna wyglądać elekcja królewska. Po długich, ciekawych dyskusjach, którymi nie będziemy się tu zajmować, szlachta i magnateria zgodziły się, że po pierwsze, nie będą się nawzajem zabijać z powodu różnic religijnych (był to bowiem szczytowy okres reformacji protestanckiej w Polsce), a po drugie, końcu każdy kandydatem na króla może być każdy szlachetnie urodzony katolik, a najlepiej członek jakiegoś rodu panującego w Europie, może być kandydatem na królaktórymś z państw europejskich.

Tymczasem we Francji odbył się wielki ślub Małgorzaty, najmłodszej córki znanej nam już Katarzyny Medycejskiej, z królem nawarskim Henrykiem Burbonem. Małgorzata była katoliczką, a Henryk -- hugenotą. Ich ślub miał być okazją do wielkiego ekumenicznego pojednania, a skończył rzezią kilku tysięcy hugenotów, którzy przybyli do Paryża na wesele, w 1560 rnoc św. zmarł król francuski Franciszek IIBartłomieja. Królem Francji był wtedy drugi syn Katarzyny, Karol IX, a który odziedziczył tron odziedziczył po nim jego dziesięcioletni bratstarszym bracie, Franciszku II. Oczkiem w głowie Katarzyny był jednak jej trzeci syn, Henryk, Karol IXktóremu usilnie starała się załatwić jakiś tron, zaś ich na którym mógłby zasiąść. Królowa matkarozsyłała jego cefauki we wszystkich kierunkach geograficznych. Kiedy więc wyszły nici z wydania Henryczka za królową angielską albo szkocką, ani nie udało się go posadzić na tronie algierskim, Katarzyna Medycejskapostanowiła zgłosić jego kandydaturę do korony polskiej.  I tu zaszła niespodzianka: ta sama polska szlachta, która dopiero co uchwaliła akt konfederacji warszawskiej, objęła panowanie jako regentka. Równocześnie usilnie poszukiwała jakiejś posady dla swego oczka która ustanawiała w głowiePolsce tolerancję religijną i zobowiązywała szlachciców, że nie będą mordować się nawzajem z powodu różnic wyznaniowych, czyli trzeciego synawybrała na swojego króla francuskiego królewicza, Henrykaktóry był jednym z głównych prowodyrów Nocy św. Bartłomieja.