Zmiany

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Z wizytą w Soplicowie: Ostatnia uczta staropolska

Dodane 1658 bajtów, 01:55, 19 mar 2020
== Dania rybne ==
[[File:Snyders Fish stallWielkie magnackie uczty na ogół ciągnęły się po kilka dni, a przy ówczesnej częstotliwości dni postnych (m.in.jpg|thumb|„każda środa, piątek i sobota), nie dało się nie zahaczyć o jakiś post. Uczty jednak nie przerywano, tylko zmieniano jadłospis z mięsnego na rybny. Stąd w ''Owe ryby!Compendium ferculorum''”<ref>Acały osobny rozdział poświęcony wyłącznie daniom postnym. Mickiewiczskrócił ucztę do jednego tylko dnia, ''opale ale umieścił w niej dania zarówno mięsne, jak i rybne. Widzieliśmy to już przy zupach, gdzie obok mięsnego rosołu pojawił się postny barszcz. citTrzymajmy się więc tej konwencji również w naszej rekonstrukcji i do każdego dania mięsnego dodajmy rybną alternatywę.''A pownieważ poeta nieco więcej uwagi poświęcił rybom, księga XII, wers 148</ref><br>Obraz Fransa Snydersa (1630)to od nich zaczniemy.]]
{{ Cytat
Flądry i karpie ćwiki, i karpie szlachetne!</poem>
| źródło = A. Mickiewicz, ''op. cit.'', księga XII, wersy 148–151}}
 
[[File:Snyders Fish stall.jpg|thumb|„''Owe ryby!''”<ref>A. Mickiewicz, ''op. cit.'', księga XII, wers 148</ref><br>Obraz Fransa Snydersa (1630).]]
 
Tutaj też widać, że Mickiewicz po prostu wypisał różne gatunki ryb ze wspomnianego już „memoriału generalnego”, czyli listy produktów z początku ''Compendium''. Pełna lista „rybnych potrzeb” wygląda następująco:
{{ Cytat
| '''Rybne potrzeby'''<br>'''Łososie''' świeże i '''suche''', gdańskie i '''dunajeckie''', czeczugi, jesiotry świeże, słone i wędzone, pstrągi, brzany, śliż, kiełbie, lipienie, certy świeże i suche, głowacze, węgorze świeże i suche, rzeczne ryby różne, słone ryby, '''wyzina świeża, wyzina słona, wyzina wędzona''', śledzie, '''kawior wenecki, kawior turecki''', śledzie dunajskie, śledzie wędzone, perki, '''flądry''', platajki, '''szczuki główne, szczuki podgłówne, szczuki łokietne''', szczupaki półmiskowe, obłączki, karpie dunajskie, '''karpie ćwiki''', karpie półmiskowe, okonie, karasie, leszcze, liny, sztokfisz, dorsz, '''pomuchle''', amernice, ostrygi, żółwie, ślimaki, raki.
| źródło = S. Czerniecki, ''op. cit.'', [https://polona.pl/item/compendium-fercvlorvm-albo-zebranie-potraw,MzQ5MDIzMw/16 s. 5]
}}
 
„Wyzina” to inna nazwa bieługi, dużej ryby jesiotrowatej. Szczuka to to samo co szczupak, przy czym ryba ta nosiła różne nazwy w zależności od wieku i rozmiaru. Czerniecki rozróżnia obłączki (najmniejsze), dalej szczupaki półmiskowe, łokietne, podgłówne i główne. Karpie podobnie dzieli na ćwiki i półmiskowe. Widzimy też w tym spisie wspomnianą wcześniej pomuchlę – tuż obok dorsza, choć pisałem już, że dorsz i pomuchla to to samo. Ale niektóre ryby tego samego gatunku nazywano też różnie w zależności od akwenu pochodzenia. Dorsza bałtyckiego nazywano więc „pomuchlą”, a atlantyckiego – „dorszem”.
=== Karp z pinellami ===

Menu nawigacyjne