10 449
edycji
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
O Jankielu:
Jacek Soplica o Stolniku Horeszce:
brak opisu edycji
== Jak pili wielcy panowie ==
{{ Cytat
| <poem>Pan Podkomorzy,
Wlawszy kropelkę wina w szklankę panny Roży {{...}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| imię = Adam
| tytuł = Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie: Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem
| wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich
| miejsce = Lwów-Warszawa-Kraków
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga I, wersy 332–333
}}
{{ Cytat
| <poem>W tej ogromnej sieni
{{ Cytat
| <poem>Po rannej mszy z kaplicySędzia Podkomorzemu węgrzyna, że była niedzielaszampanaDolewał, służył pilnie,Zabawić się i wypić przyszli do Jankielaściskał za kolana {{..Przy każdym już szumiała siwą wódką czarka,Ponad wszystkimi z butlą biegała szynkarka.}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVIII, wersy 219–222 724–725
}}
{{ Cytat
| <poem>Miał trunki dobre do wyboruPo chłodniku szły raki,Rachował się ostrożniekurczęta, lecz bez oszukaństwaszparagi,Ochoty nie zabraniałW towarzystwie kielichów węgrzyna, nie cierpiał pijaństwa {{..malagi.}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVV, wersy 234–236 315–316
}}
{{ Cytat
| <poem>Pędził ku karczmomDość już głupstwa zrobiłem, które stały przy kaplicy {{...}} Dwie chyliły wdając się karczmy po dwóch stronach drogi,z WaćpaństwemOknami wzajem sobie grożące jak wrogi;Stara należy z prawa do zamku dziedzicaW pijatyki,Nową na złość zamkowi postawił Soplica. {{..które się kończą grubijaństwem.}} Nowa karczma nie była ciekawa Zdacie mi sprawę z pozorumego honoru obrazy.Stara, wedle dawnego zbudowana wzoru,Który był wymyślony od tyryjskich cieśli,A potem go Żydowie Do widzenia po świecie roznieśli {{...}}Słowem, z daleka karczma chwiejąca się, krzywa,Podobna jest do Żyda, gdy się modląc kiwa:Dach jak czapka, jak broda strzecha roztrząśniona,Ściany dymne i brudne jak czarna opona,A z przodu rzeźba sterczy, jak cyces na czole. {{...}}[Jankiel] pierwszy zgodził kłótnie, często nawet krwawe,Między dwiema karczmami: obie wziął w dzierżawę {{...}}trzeźwu!</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVV, wersy 163–174, 205–209, 265–266666–669
}}
{{ Cytat
| <poem>Jankiel go tam posadziłNigdy się odpowiedzi takiej nie spodziewałPodkomorzy. Właśnie swój kieliszek nalewał, {{.. Widać.}}Rzekłbyś, że szanowałz winem ognia w duszę się nalało,Wysoko bernardynaTak oblicze spłonęło, bo skoro dostrzegałtak oko pałało.Zerwał się mówić; pierwsze słowo niewyraźnieUbytek Mleł w jego szklanceustach, natychmiast podbiegałI rozkazał dolewać lipcowego miodu.aż przez zęby wyleciało: „Błaźnie!”</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVV, wersy 280–283 670–681
}}
{{ Cytat
| <poem>Wszystko się uścisnęło: chłop z tatarskim hrabią,Są — rzekł Klucznik — ogromne piwniceMitra z Krzyżem, Poraje z Gryfem i z Korabią;Zapomnieli wszystkiego, nawet bernardyna,Tylko śpiewali, krzycząc: „Wódki, miodu, winaAle puste!”bo wino wypili Soplice.</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVV, wersy 377–380 852–853
}}
Jacek Soplica o Stolniku Horeszce:
{{ Cytat
| <poem>Sędzia otworzył puzderko zamczystePatrz,W którym rzędami flaszek białe sterczą głowy;Wybiera z nich największy kufel kryształowy,(Dostał go Sędzia w darze od księdza Robaka).Wódka to gdańska, napój miły dla Polaka:„Niech żyje — krzyknął Sędzia, w górę wznosząc flaszę —Miasto Gdańsk! niegdyś nasze, będzie znowu naszejak on hula!”I lał srebrzysty likwor co dzień w kolej, aż na końcuZaczęło złoto kapać i błyskać na słońcu.zamku pijatyka</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IVX, wersy 817–825 wers 725
}}
{{ Cytat
| <poem>Po chłodniku szły rakiNiejeden panicz krzyczy, kurczętaże nie cierpi zbytków;Je jak Żyd, szparagiskąpi gościom potraw i napitków,W towarzystwie kielichów węgrzynaWęgrzyna pożałuje, malagia pije szatańskieFałszywe wino modne, moskiewskie szampańskie {{...}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga VXII, wersy 315–316 201–204
}}
{{ Cytat
| <poem>Dość już głupstwa zrobiłemI ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem, wdając się z WaćpaństwemW pijatykiA com widział i słyszał, które się kończą grubijaństwemw księgi umieściłem.Zdacie mi sprawę z mego honoru obrazy.Do widzenia po trzeźwu!</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga VXII, wersy 666–669 862–863
}}
== Jak piła drobna szlachta ==
{{ Cytat
| <poem>Nigdy się odpowiedzi takiej nie spodziewałPodkomorzy. Właśnie swój kieliszek nalewał, {{...}}RzekłbyśPo rannej mszy z kaplicy, że z winem ognia w duszę się nalałobyła niedziela,Tak oblicze spłonęło, tak oko pałałoZabawić się i wypić przyszli do Jankiela.Zerwał się mówić; pierwsze słowo niewyraźniePrzy każdym już szumiała siwą wódką czarka,Mleł w ustach, aż przez zęby wyleciało: „Błaźnie!”Ponad wszystkimi z butlą biegała szynkarka.</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga VIV, wersy 670–681 219–222
}}
{{ Cytat
| <poem>Są — rzekł Klucznik — ogromne piwniceWszystko się uścisnęło: chłop z tatarskim hrabią,Ale pusteMitra z Krzyżem, Poraje z Gryfem i z Korabią;Zapomnieli wszystkiego, nawet bernardyna,Tylko śpiewali, krzycząc: „Wódki, miodu, wina! bo wino wypili Soplice.”</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga VIV, wersy 852–853 377–380
}}
{{ Cytat
| <poem>Dzisiaj żyjemZwycięska szlachta biega z okrzykiem wesela, jutro gnijem!To tylko naszeCi do beczek, co dziś zjemy ci łupy rwą z nieprzyjaciela {{...}}</poem>| źródło = {{Cyt | nazwisko = Mickiewicz | imię = Adam | tytuł = Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie: Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Lwów-Warszawa-Kraków | rok = 1921 | url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość }}, księga IX, wersy 476–478}} {{ Cytat| <poem>Konewka dotąd małe dał męstwa dowody. {{...}}Nie chciał bić się; powiadał, że sobie nie ufaNa czczo. Szedł więc, gdzie stała spirytusu kufa;Ręką, jak łyżką, strumień do ust sobie chylił.Dopiero, gdy się dobrze rozgrzał i posilił, {{...}}spojrzał na plac boju. </poem>| źródło = {{Cyt | nazwisko = Mickiewicz | imię = Adam | tytuł = Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie: Historia szlachecka z roku 1811 i wypijem! 1812 we dwunastu księgach wierszem | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Lwów-Warszawa-Kraków | rok = 1921 | url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość }}, księga IX, wersy 535–545 }} {{ Cytat| <poem>Ale na przyźbie domu usiedli dwaj starce,Mając u kolan pełne miodu dwa półgarce. {{...}}Wojski przez okno kuchni, ponad starców głowyWytknąwszy głowę, milczkiem słuchał ich rozmowy,I podał im nareszcie filiżanki spodek,Pełen biszkoptów, mówiąc: „Zakąście wasz miodek.”</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IXXI, wersy 238–239 296–297, 404–407
}}
=== O Jankielu i jego karczmie ===
{{ Cytat
| <poem>Płut i Ryków tak czynnie zaczęli Miał trunki dobre do wyboru,Rachował się zwijaćostrożnie, lecz bez oszukaństwa,Tak łakomie połykać i gęsto zapijaćOchoty nie zabraniał,Że w pół godziny zjedli dwadzieścia trzy zrazyI wychylili ponczu ogromne pół wazynie cierpiał pijaństwa {{...}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IXIV, wersy 250–253 234–236
}}
{{ Cytat
| <poem>„Ale wieszPędził ku karczmom, Majorzektóre stały przy kaplicy {{...}}Dwie chyliły się karczmy po dwóch stronach drogi,My tu pijemOknami wzajem sobie grożące jak wrogi;Stara należy z prawa do zamku dziedzica, a jegry tam zmarzną Nową na dworze?złość zamkowi postawił Soplica. {{...}}HulaćNowa karczma nie była ciekawa z pozoru.Stara, to hulać! Sędziowedle dawnego zbudowana wzoru, daj beczkę siwuchyKtóry był wymyślony od tyryjskich cieśli,Major pozwoliA potem go Żydowie po świecie roznieśli {{...}}Słowem, niechaj piją jegry zuchy!”z daleka karczma chwiejąca się, krzywa,Podobna jest do Żyda, gdy się modląc kiwa:„Prosiłbym — rzecze Major — lecz w tym nie ma musu.”Dach jak czapka, jak broda strzecha roztrząśniona,Ściany dymne i brudne jak czarna opona,„DajA z przodu rzeźba sterczy, Sędzio — szepnął Robak — beczkę spirytusujak cyces na czole.”{{...}}I tak[Jankiel] pierwszy zgodził kłótnie, kiedy we dworze sztab wesoły łykaczęsto nawet krwawe,Za domem zaczęła się Między dwiema karczmami: obie wziął w wojsku pijatykadzierżawę {{...}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IXIV, wersy 269–276 163–174, 205–209, 265–266
}}
{{ Cytat
| <poem>Zwycięska szlachta biega z okrzykiem weselaJankiel go tam posadził. Widać, że szanowałWysoko bernardyna,bo skoro dostrzegałCi do beczekUbytek w jego szklance, ci łupy rwą z nieprzyjaciela {{..natychmiast podbiegałI rozkazał dolewać lipcowego miodu.}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IXIV, wersy 476–478280–283
}}
== Jak pili żołnierze i służba ==
{{ Cytat
| <poem>Konewka dotąd małe dał męstwa dowody. {{...}}Nie chciał bić się; powiadał, że sobie nie ufaNa czczo. Szedł więc, gdzie stała spirytusu kufa;Ręką, jak łyżką, strumień do ust sobie chylił.Dopiero, gdy się dobrze rozgrzał Kuchmistrz i posiliłdwóch kuchcików, {{...}}spojrzał na plac boju. </poem>wszyscy trzej pijani
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga IXII, wersy 535–545 292
}}
{{ Cytat
| <poem>PatrzDzisiaj żyjem, jak on hulajutro gnijem! To tylko nasze, co dzień w zamku pijatykadziś zjemy i wypijem!</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga XIX, wers 725 wersy 238–239
}}
{{ Cytat
| <poem>Ale na przyźbie domu usiedli dwaj starcePłut i Ryków tak czynnie zaczęli się zwijać,Mając u kolan pełne miodu dwa półgarce. {{...}}Wojski przez okno kuchniTak łakomie połykać i gęsto zapijać, ponad starców głowyWytknąwszy głowę, milczkiem słuchał ich rozmowy,Że w pół godziny zjedli dwadzieścia trzy zrazyI podał im nareszcie filiżanki spodek,Pełen biszkoptów, mówiąc: „Zakąście wasz miodekwychylili ponczu ogromne pół wazy.”</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga XIIX, wersy 296–297, 404–407250–253
}}
{{ Cytat
| <poem>Niejeden panicz krzyczy„Ale wiesz, że nie cierpi zbytków;Majorze,My tu pijem, a jegry tam zmarzną na dworze?Je jak ŻydHulać, to hulać! Sędzio, skąpi gościom potraw i napitkówdaj beczkę siwuchy,Węgrzyna pożałujeMajor pozwoli, a pije szatańskieniechaj piją jegry zuchy!”„Prosiłbym — rzecze Major — lecz w tym nie ma musu.”Fałszywe wino modne„Daj, moskiewskie szampańskie {{.Sędzio — szepnął Robak — beczkę spirytusu.”I tak, kiedy we dworze sztab wesoły łyka,Za domem zaczęła się w wojsku pijatyka.}}</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga XIIIX, wersy 201–204 269–276
}}
== Alkoholizm ==
{{ Cytat
| <poem>I ja tam z gośćmi byłemTylko stary pjanica, gdy już spali trzewa, miód i wino piłemBrzydzi się trunkiem,którym nazbyt się zalewa.</poem>| źródło = {{Cyt | nazwisko = Mickiewicz | imię = AdamA com widział | tytuł = Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie: Historia szlachecka z roku 1811 i słyszał 1812 we dwunastu księgach wierszem | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Lwów-Warszawa-Kraków | rok = 1921 | url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość }}, księga V, wersy 31–32}} Spowiedź Jacka Soplicy:{{ Cytat| <poem>I tak z grzechów w księgi umieściłemnowe grzechy...Zacząłem pić. {{...}}Piłem, nie mogłem zapić pamięci na chwilę {{...}}Mój bezład w domu, bieda, mój nałóg haniebnyPodały mnie na wzgardę i na śmiech przed światem!</poem>
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Mickiewicz
| rok = 1921
| url = https://pl.wikisource.org/wiki/Pan_Tadeusz_(wyd._1921)/całość
}}, księga XIIX, wersy 862–863 664–665, 672, 688–689
}}
== Statystyka ==
