Zmiany

Czy wam polska ziemia zbrzydła, czy wam polski lud niemiły?Odpowiedzcie! Nikt z Polaków zatrzymywać was nie będzie{{.Zmykać damy wam bezkarnie, aż po naszych ziem krawędzie. Z naszych świątyń nie rozebrzmią sycylijskie groźne dzwony,Polska to nie kraj ów krwawy nieszporami osławiony.}}

Ale tyran i nikczemnik nigdy długo w niej nie gości. Uskarżacie się na zimna, uskarżacie się na mrozy?A kto przysiągł Scytów zwalczać, pełen męstwa, pełen grozy?Francuz, krwi trojańskiej dziedzic, klął się, że gdy tron posiędzie,Zetrze w proch potężną Moskwę i Tatarów gromić będzie{{. Jakże moglibyście, Galle, wojownicze bić narody,Gdy was trwożą, prócz mieszkańców, śniegi, wiatry, zimna, wody?Gdy marzniecie siedząc w domu, jakżebyście wojowaliW krajach Scytii lodowatej? Vere Galii, vere Galii…..}}

Ugościmy cię serdecznie staropolskim obyczajem.Iżbyś, jako Niobe w skałę, nie zakrzepnął w lodu bryłę,Wejdź do naszych ciepłych komnat, choć ci wstrętne i niemiłe{{. Nie oburzaj się zbytecznie, porzucając polską ziemię,Że tu w izbach obok ludzi i nierogacizna drzemie.Bo nie tylko śpi tam trzoda; muszę wyznać ci ze wstydem,Że Gallos quoque, amice, claudimus his iidem. Mówisz, żeśmy lekkomyślni, pyszni? Wasze to przywary.A choćbyś je nam zarzucał, nikt ci w świecie nie da wiary.}}

Zarzucasz namENGLISHStop, żeśmy biedni? A czyś miał czasdear Frenchmen, Gallu złotyhold your horses,Zbadać Polski naszej skarby, drogie kruszce i klejnotyWhat's the reason for your flight?Gdy Henryka lud nasz obrał, każden Gall, choć był ubogi,Only tyrants run from PolandAby zdobyć nieco grosza, mknął co siły w nasze progiLike a dog annoyed by flies. {{.. Dzisiaj, kiedy bez szeląga wraca w swe ojczyste strony,Nas pomawia o ubóstwo, potępieniec zatracony.}}Jako lis, kiełbasę widząc, zawieszoną hen na belceWe applauded your arrival,Wmawiał w siebieWe played music and drank wine, że to powróz, bo ją pożreć pragnął wielce.Did our best that you feel welcome:Gallu! Zmykaj lotem ptaka, byle prędzej, byle prędzej.Zarzucaj nam, co chcesz jeno: brak rozwagiAll you ever did was whine, brak pieniędzy.Tylko nigdy nie powracaj w nasze strony, w kraj wzgardzony:Call us drunks and take our earnestNiechaj wskóra to u Boga nas dwóch pacierz połączonyHospitality for vice. Możesz o nasYou ungrateful, gdy zapragniesz, klecić, jakie chcesz wierszydłasavage strangers,Możesz wołać, że ci Polska strasznie zmierzła i obrzydłaBeat it now and don't think twice.A gdy władzy pragnąć będziesz, jedź nad Ren; niech jego faleUjrzą, co widziała Wisła: jak zmykacie, mężne Galle!</poem>| oryg = <poem>Et tamen hanc poteras mecum requiescere noctemNec dubiis vitam commitere, Galle, tenebris.State, viri, quae causa fugae? Non Trinacris haec est

Continuasque fugam, quasi musca agitere canina. Frigus et acre gelu quereris, quid ego audio? GallusArctoas hiemes horret, gelidasque pruinas,Ille, inquam, Gallus, genus alto a sanguine Teucrum,Quique minabatur nuper, modo sceptra vocarentVenturum excidio Moschis equitesque TatarrosRiphaeos ultra montes, glacialiaque ultraAequora submoturum armis; ita volvere Gallos{{. Atqui Galle prius quam sit tibi copia MoschiEt prius in Scythia tua quam tentoria figas,Perque lacus magnos, perque humani inscia cultusArva, nivesque altas glaciemque et flumina vastaIre necesse habeas et densas ducere turmas,Ut tibi non tantum cum Moschis atque TatarrisSit depugnandum, sed hiems quoque saeva domandaEt Boreas raptor, bellatori aemulus Austro. Nunc, o Galle, domi friges et deses ad ignemContractis torpes membris; si bella vocarent,Quid faceres? fugeres, quod nunc facis hoste remoto.O vere Galli, nam quorsum est dicere GallaeMaeonio ritu; Galli, inquam, quaerite coelumMitius et patriam cursum convertite ad Idam,Tympana quo raucoque vocat vos tibia cantuEt thiasus tremulis ululans per Dindyma linguis,Ite sacrum aucturi numerum famulique Cybelles,Magnam semimari matrem stipate corona.Terra viros haec poscit, hiems quos nulla fatigetEt Boreas nullus glaciem ructansque spuensque. Ante tamen teras dabitur quam spernere terrasAeternoque gelu damnatas effugere oras,Galle, tibi potius quam saevo aquilone rigescasEt stes in glaciem duratus, uti Niobe olimIn silicem, dignare illa admiranda domorumClaustra subire hospes gelidosque recalfacere artus,Nec, bonus, aversere hypocausta calentia, neu quodFemina cum pueris cubat una, susque nefrendesPropter alit, stabulant vituli; Gallos quoque, amice,Claudimus his iidem septis, totamque cohortem,Ni faciamus, hiems leviter praefocet amictos. Nam quod me fastus levitatisque arguis, id tuConsilio hoc fecisse vafer mihi, Galle, videris,Ut vitia haec, quae sunt ita vestra et propria vobis,Ater uti corvo color et color albus olori,Mecum partiri cupias ac parte levariInvidae, morum si gens foret ulla repertaConsimilis vestrum; sed enim volvenda supersuntMultorum saecla annorum, immensamque fugacisVim Tiberinus aquae prius egeret in mare Tuscum,Quam de Sauromata Gallus persuadeat id, quodDe Gallis toti iam dudum innotuit orbi. Vel nunc quos ludos mundo spectante dederunt?Collibuit regem fieri, sed singula longum estCommemorare, manet seros ea cura nepotes.Nostrae decurrent spatio breviore Camenae,Cursoremque prement sua per vestigia Gallum. Prepoti mensis instertimus. Immo ita somnumDemersi fuimus (nam quis sperasset) in altum,Ut cum per tacitam subrepstis moenia noctemTota cohors atque immissis fugeretis lateret.}}

Non tantum me, sed proprios etiam ebrie versus. Quod si peccaturus eram (peccasse etenim meSentio, qui ingratos ita sum compexus amice)Est quod agam meritas diis longa in saecula grates,Hunc animi errorem in patria, non Gallico in orbeObiectum nobis, ubi Liber largius haustusSanguine pensatur, famosaque coena tyranniVita emitur, neque sopitos semel expergisciFas iterum est, sed producendi ad funera sommi,Funera per summas volvenda cruenta fenestras.Huic similem saltum, si Galle tibi optio detur,Eligeres saliendum, an malles victus lacchoRidicula subter mensas cecidisse ruina? Unde autem tibi sit paupertas tam cito nostraCognita mirrari nequeo satis, optime Galle.Per breve enim certe nobiscum tempus eratis,Nec spatium explorandi habuistis, si qua PolonoTerra ferax frugum, si quod mare, si qua metalla,Munitaeve forent urbes. Quod si voluissesDurare et paucos regioni impendere mensesLustrandae, ut forsan non omnia, quae tibi GalleDeliciis innutrite luxuquae fluentiSufficerent, invenisses; ita perspicuum essetAbsque ope Gallorum sat felicem esse Polonorum.Quid causae est igitur visos tibi nos ita egenos? Galli cum Genricum videre ad sceptra vocariSarmatiae, sic omnio persuasum habuere,Ut quisque arctoum Gallus cum rege sub astrumVenisset, etiamsi Gallinaceus esset,Sic eum oportebat ditari, aurique potentemFortunam mutare, colique a rege secundum,Sauromatis heroas admirantibus illosCertatimque auro donantibus. Hanc ubi frustraSpem se aluisse vident, natibusque incedere nudisMagnanimos heroas et, velut ante, necesse,Paupertatis nos damnent, Irosque salutent,Vulpes ut trabe dependens farcimen ab altaRestim appellabat, quod contrectare nequibat. Atque haec Arctous tibi mutua, Galle, PolonusRespondet, pensatque malo mala carmina versu.Quod superest ave pernici fuge; nec mihi tam aterSol unquam surgat, purumque infuscet Olympum,Ut retulisse gradum et finestetigisse PolonsDicaris: procul haec avertant tempora diviEt nostris utriusque advertant vocibus aures,Ut, tuta si unius non possint vota valere,Vota duum valeant, aeternumque improbus absis.Quod si regnandi teneat vos tanta libido,Magna suum potius vobis Germania regnumDeferat, ut sceptris insignitosque coronisClam fugere in patriam, titulosque referre fugacesIpse quoque aspiciat Rhennus, quod Vistula vidit.</poem>