10 373
edycje
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
brak opisu edycji
[[File:Przypkowscy.jpg|thumb|left|Tadeusz Przypkowski (1905--19771905–1977) -- – w fotelu pod portretem swojego ojca, Feliksa Przypkowskiego (1872--19511872–1951). Z prawej strony stoi jego syn, Piotr Maciej Przypkowski (ur. 1947), a po lewej -- – wnuk, Jan Aleksander Przypkowski (ur. 1973), obecny dyrektor Muzeum im. Przypkowskich.]]
Rok temu zgłosiłem się do prof. Jarosława Dumanowskiego, kierownika Centrum Dziedzictwa Kulinarnego na Wydziale Nauk Historycznych Uniwestytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, z zamiarem doktoryzowania się z historii kulinarnej. Nie miałem jednak jeszcze pomysłu, o czym konkretnie miałbym rozprawę doktorską napisać. Profesor zaproponował, żebym zajął się kolekcją przepisów kuchennych ze zbiorów [http://muzeum.jedrzejow.pl/o-nas/zbiory/ Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie.] Jeśli cokolwiek wiecie o tej placówce, to pewnie nie zdziwi Was moja pierwsza reakcja: przecież to jest muzeum zegarów słonecznych! No i rzeczywiście, unikatowa kolekcja zegarów słonecznych, którą w 1895 r. rozpoczął miejscowy lekarz, Feliks Przypkowski, a później rozbudował jego syn Tadeusz, jest największą chlubą jędrzejowskiego muzeum. Lecz Tadeusz Przypkowski nie tylko kontynuował pasję ojca, ale miał też swoją własną; był bowiem smakoszem i zbieraczem kulinariów.
== Order Pomiana ==
* Kawalerowie orderu:
** Tadeusz Gronowski (1894--19901894–1990), wielki mistrz; malarz i grafik
** Tadeusz Przypkowski, kanclerz
** Jan Brzechwa (1898--19661898–1966), prawnik, pisarz, poeta** Józef Cyrankiewicz (1911--19891911–1989), premier** Adam Rapacki (1909--19701909–1970), minister spraw zagranicznych** Lucjan Motyka (1915--20061915–2006), minister kultury i sztuki** Zygmunt Garstecki (1912--19881912–1988), podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki [?]** Jarosław Iwaszkiewicz (1894--19801894–1980), pisarz i poeta** Giuseppe Brenna (1898--1980?), włoski kolarz [?]** Gianni Mantero (1897--19841897–1984), włoski grafik i kolekcjoner ekslibrisów
** Edouard Longue, dziennikarz piszący o gastronomii
** Roger Topoliński (1905--19941905–1994), właściciel restauracji Lapérouse w Paryżu** Claude Terrail (1918--20061918–2006), właściciel restauracji La Tour d'Argent** Jean-Dominique Arnaboldi (1919--19741919–1974), dziennikarz piszący o gastronomii** Ang Kim Khoan (1910--19781910–1978), dyrektor pałaców królewskich w Kambodży [https://przekroj.pl/archiwum/artykuly/33718]
** zakłady Pudliszki
** redakcja ''Przekroju''
* [https://archiwum.rp.pl/artykul/221765-Na-poczatek--poczatek–-zupa-cebulowa-przypkowska.html Na początek - zupa cebulowa przypkowska] (Rzepa, dostęp płatny)
* [https://desa.art.pl/index.php?pozycja=11377&language=en Odznaka orderu na aukcji]
* [https://przekroj.pl/en/archive/artykuly/61924?f=numer Order Pomiana] (Przekrój, 1966)
== Przepis ==
{{ Cytat
| Przypkowska zupa cebulowa (pod tą nazwą spopularyzowana już wśród smakoszy Paryża, a nawet serwowana w najlepszej restauracji Madrytu, od pokoleń tradycyjnie podawana w rodzinie Przypkowskich. Posiadając wszelkie cechy staropolskiej kuchni, nie figuruje jednak w drukowanych książkach kucharskich). Półtora litra chudego rosołu wołowego, 6 dużych słodkich cebul (jeżeli cebule zbyt ostre, zupa wymaga lekkiego przysłodzenia), 6 kromek żytniego ciemnego razowego chleba, 30 do 40 g masła i do smaku: gałka muszkatołowa, imbir, goździki korzenne, pieprz, sól i o ile można curry, która przecież wreszcie do Polski dociera! Cebule w cienkich plastrach przysmażyć na maśle na złoto, kromki chleba zaś osobno przysmażyć na chrupiąco, pokruszyć i razem z cebulą rozgotować w rosole, przetrzeć przez gęste sito, dodać korzeni do smaku indywidualnego i o ile przy tym ostygła -- – podgrzać przed podaniem w głębokich czarkach, z kruchymi ciasteczkami. Aleksander Dumas w swych gastronomicznych rozważaniach podaje anegdotę, jak Stanisław Leszczyński spóźnił się o dwa dni na przyjęcie do królowej córki w Wersalu, przyrządzając na ten polski sposób doskonałą francuską zupę cebulową, jaką mu w gospodzie po drodze podali.
| źródło = {{Cyt
| nazwisko = Berezowska
