10 244
edycje
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
File:Dziewczynki ze święconką.jpg|Dziewczynki ze święconką (1937)
brak opisu edycji
{{data|?? kwietnia 2023}}
[[File:Dziewczynki ze święconką.jpg|thumb|Dziewczynki z podkrakowskiej wsi ze święconką w 1937 r.]]
Za chwilę Wielka Sobota, więc zapewne wielu z Was, nawet jeśli na co dzień nie chodzicie do kościoła, zaczniecie przygotowywać wielkanocne koszyki do święcenia. Co powinno się znaleźć w takim koszyku? Jakiś czas temu zrobiłem wśród Czytelników tego bloga małą ankietę. 100% respondentów stwierdziła, że do swoich koszyków wkładają wędliny, jajka i sól. 75% dorzuca jeszcze chleb i inne wypieki, a połowa -- także chrzan i rzeżuchę. W koszykach 39% ankietowanych można też znaleźć masło i czekoladę, tylko 25% wskazało jeszcze owoce, a 13% -- wodę.
== Co do koszyka? ==Niestety liczebność próby (N=8) nie pozwala, by uznać ją za reprezentatywną dla ogółu Polaków. Zamiast więc robić badania statystyczne, zobaczmy jakie informacje na ten temat możemy znaleźć w Internecie. Na koniec Wielkiego Postu przypada zawsze wysyp porad typu „Co włożyć do koszyczka wielkanocnego?”, publikowanych zwykle przez parafie, sieci handlowe i portale internetowe. Rzućmy okiem na kilka z nich. == Współczesne porady ==[[File:Koszyk wielkanocny z Biedronki.jpg|thumb|upright|Koszyk wielkanocny według gazetki Biedronki]]Najciekawsze dla mnie jest to, że wszystkie te źródła nie tylko podpowiadają, co należy umieścić w koszyczku, ale też niejako uzasadniają ich wybór, objaśniając symbolikę poszczególnych produktów. Zdarzają im się wprawdzie nieco różnić w szczegółach, jednak przeważnie zarówno listy produktów, jak i przypisane im znaczenie, są dość powtarzalne. Przejdźmy więc od razu do podsumowania (listę źródeł znajdziecie w przypisach<ref>{{Cyt
| tytuł = Tipy
| nazwisko r = Martenka
| miejsce = Warszawa
| rok = 2018
}}</ref> [[File:Koszyk wielkanocny z Biedronki.jpg|thumb|upright|left|Koszyk wielkanocny według gazetki Biedronki]]Najciekawsze dla mnie jest to, że wszystkie te źródła nie tylko podpowiadają, co należy umieścić w koszyczku, ale też niejako uzasadniają ich wybór, objaśniając symbolikę poszczególnych produktów. Zdarzają im się wprawdzie nieco różnić w szczegółach, jednak przeważnie zarówno listy produktów, jak i przypisane im znaczenie, są dość powtarzalne. Przejdźmy więc od razu do podsumowania (listę źródeł znajdziecie w przypisach).
Najczęściej i nie na pierwszych miejscach wymieniane są: chleb, jajka, sól i wędliny. Jeśli chodzi o ich symbolikę, to w przypadku chleba jest ona wyraźnie eucharystyczna, a więc chrześcijańska: chleb to Ciało Chrystusa. Natomiast jajka to już symbol nowego czy odradzającego się życia i chociaż może to się kojarzyć ze zmartwychwstaniem Chrystusa, to samo słowo "zmartwychwstanie" się tu jednak nie pojawia. Sól jest szczególnie obładowana znaczeniami: gościnność, prawda, sens życia, a nawet nieśmiertelność. A do wędlin jeszcze wrócimy.
Na dalszych miejscach pojawiają się: pieprz (jeśli jest, to zawsze wymieniany razem z solą), baranek, ciasta i chrzan. Pieprz symbolizuje ponoć "porozumienie między ludźmi a przyrodą", ciasta (głównie [[Stanisław Leszczyński i czterdziestu rozbójników|babki]]) -- umiejętność i doskonałość (dlatego podkreśla się, iż muszą być upieczone w domu, a nie kupione w sklepie), a chrzan -- zwycięstwo Chrystusa nad męką. Trzeba przyznać, że coraz kreatywniej. W przypadku baranka nie chodzi o prawdziwe jagnię, a o figurkę baranka -- symbolizującego, w zależności o źródła: Chrystusa zmartwychwstałego, zwycięstwo życia nad śmiercią i dobra nad złem, albo pokorę i łagodność. Figurka może być zrobiona z masła, cukru, ciasta, czekolady albo gipsu (w ostatnim przypadku raczej niejadalna).
File:Michał Elwiro Andriolli, Święcone.jpg|Święcenie w domu
File:Święcenie jadła pod figurą.jpg|Święcenie pod krzyżem
File:Dziewczynki ze święconką koloryzowane.jpg
File:Dziewczynki ze święconką koloryzowane SG.jpg
