Lista światowego dziedzictwa kulinarnego: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Linia 22: | Linia 22: | ||
| Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Kirgistan, Turcja || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=bCOVtnQE3sE|szer=200|poz=left|opis=''Flatbread making and sharing culture: Lavash, Katyrma, Jupka, Yufka''}} | | Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Kirgistan, Turcja || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=bCOVtnQE3sE|szer=200|poz=left|opis=''Flatbread making and sharing culture: Lavash, Katyrma, Jupka, Yufka''}} | ||
|- | |- | ||
− | | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/nawrouz-novruz-nowrouz-nowrouz-nawrouz-nauryz-nooruz-nowruz-navruz-nevruz-nowruz-navruz-01161 Nouruz]''' -- perski | + | | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/nawrouz-novruz-nowrouz-nowrouz-nawrouz-nauryz-nooruz-nowruz-navruz-nevruz-nowruz-navruz-01161 Nouruz]''' -- perski Nowy Rok, obchodzony w równownoc wiosenną m.in. poprzez spożycie uroczystego posiłku || Afganistan, Azerbejdżan, Indie, Iran, Irak, Kazachstan, Kirgistan, Pakistan, Tadżykistan, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=5NfrnoMO0Fs|szer=200|poz=left|opis=''Nawrouz, Novruz, Nowrouz…''}} |
|- | |- | ||
| rowspan=2 | '''Pilaw''', zwany też '''[https://ich.unesco.org/en/RL/oshi-palav-a-traditional-meal-and-its-social-and-cultural-contexts-in-tajikistan-01191 palawem]''' (po tadżycku) lub '''[https://ich.unesco.org/en/RL/palov-culture-and-tradition-01166 palowem]''' (po uzbecku) -- potrawa z ryżu, mięsa i warzyw przyrządzana w Azji zachodniej i środkowej || Tadżykistan|| 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=5W3gBtGJz8A|szer=200|poz=left|opis=''Oshi Palav, a traditional meal in Tajikistan''}} | | rowspan=2 | '''Pilaw''', zwany też '''[https://ich.unesco.org/en/RL/oshi-palav-a-traditional-meal-and-its-social-and-cultural-contexts-in-tajikistan-01191 palawem]''' (po tadżycku) lub '''[https://ich.unesco.org/en/RL/palov-culture-and-tradition-01166 palowem]''' (po uzbecku) -- potrawa z ryżu, mięsa i warzyw przyrządzana w Azji zachodniej i środkowej || Tadżykistan|| 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=5W3gBtGJz8A|szer=200|poz=left|opis=''Oshi Palav, a traditional meal in Tajikistan''}} | ||
Linia 38: | Linia 38: | ||
| Korea Północna || 2015 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=JPSVezN5mH4|szer=200|poz=left|opis=''Tradition of kimchi-making in the Democratic People's Republic of Korea''}} | | Korea Północna || 2015 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=JPSVezN5mH4|szer=200|poz=left|opis=''Tradition of kimchi-making in the Democratic People's Republic of Korea''}} | ||
|- | |- | ||
− | | '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/slava-celebration-of-family-saint-patrons-day-01010 Slava]''''' -- dzień świętego patrona danej rodziny obchodzony w Serbii poprzez uroczysty posiłek, w którym główną rolę odgrywa slawski kołacz || Serbia || 2014 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=m_h1DVoMi3I|szer=200|poz=left|opis=''Slava, celebration of family saint | + | | '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/slava-celebration-of-family-saint-patrons-day-01010 Slava]''''' -- dzień świętego patrona danej rodziny obchodzony w Serbii poprzez uroczysty posiłek, w którym główną rolę odgrywa slawski kołacz || Serbia || 2014 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=m_h1DVoMi3I|szer=200|poz=left|opis=''Slava, celebration of family saint patron's day''}} |
+ | |- | ||
+ | | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/ancient-georgian-traditional-qvevri-wine-making-method-00870 Kwewri]''' -- gruzińskie wino dojrzewające w wielkich ceramicznych amforach || Gruzja || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=NN5ziogyxP0|szer=200|poz=left|opis=''Ancient Georgian traditional Qvevri wine-making method''}} | ||
+ | |- | ||
+ | | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/mediterranean-diet-00884 Dieta śródziemnomorska]''' || Chorwacja, Cypr, Grecja, Hiszpania, Maroko, Portugalia, Włochy || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=XFiIgmwFzzk|szer=200|poz=left|opis=''Mediterranean diet''}} | ||
+ | |- | ||
+ | | '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/washoku-traditional-dietary-cultures-of-the-japanese-notably-for-the-celebration-of-new-year-00869 Washoku]''''' -- tradycyjna kuchnia japońska celebrowana szczególnie podczas obchodów Nowego Roku || Japonia || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xtnwt-Jq93E|szer=200|poz=left|opis=''Washoku, traditional dietary cultures of the Japanese''}} | ||
|} | |} |
Wersja z 13:38, 2 gru 2022
Spośród zwyczajów wpisanych przez Unesco na listę Światowego Dziedzictwa Niematerialnego wybrałem te, które uważam za mające charakter kulinarny. Są to wpisy dotyczące konkretnych potraw lub napojów, rytualnych posiłków, bądź całych tradycji kulinarnych czy dietetycznych. Nie uwzględniłem natomiast wpisów dotyczących tradycyjnych metod produkcji surowców spożywczych (rolniczych, zbierackich, pasterskich, łowieckich, rybackich, pszczelarskich itd.).
Tradycja | Kraje zgłaszające | Rok zgłoszenia | Filmik |
---|---|---|---|
Kumys (po kazachsku) lub ajrag (po mongolsku) -- napój alkoholowy z kobylego mleka wyrabiany przez pasterzy koni ze stepów środkowej Azji | Kazachstan | 2018 | |
Mongolia | 2019 | ||
Pizza neapolitańska | Włochy | 2017 | |
Dolma -- azerskie gołąbki z liści winogron i faszerowane warzywa | Azerbejdżan | 2017 | |
Nsima -- wschodnioafrykańska papka z mąki kukurydzianej | Malawi | 2017 | |
Piwo belgijskie | Belgia | 2016 | |
Lawasz, zwany też katyrmą lub jufką -- płaski niewyrośnięty chleb pieczony w zachodniej i środkowej Azji | Armenia | 2014 | |
Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Kirgistan, Turcja | 2016 | ||
Nouruz -- perski Nowy Rok, obchodzony w równownoc wiosenną m.in. poprzez spożycie uroczystego posiłku | Afganistan, Azerbejdżan, Indie, Iran, Irak, Kazachstan, Kirgistan, Pakistan, Tadżykistan, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan | 2016 | |
Pilaw, zwany też palawem (po tadżycku) lub palowem (po uzbecku) -- potrawa z ryżu, mięsa i warzyw przyrządzana w Azji zachodniej i środkowej | Tadżykistan | 2016 | |
Uzbekistan | 2016 | ||
Kawa po turecku i po arabsku (zobacz też: Kawa czy herbata?) |
Turcja | 2013 | |
Arabia Saudyjska, Katar, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie | 2015 | ||
Oshitushi shomagongo -- święto zbiorów dzikich owoców maruli, z których lud Owambo w północnej Namibii wyrabia wino zwane omagongo | Namibia | 2015 | |
Kimjang -- koreańska sztuka wyrobu kimchi, czyli pikantnych kiszonek z warzyw i owoców morza | Korea Południowa | 2013 | |
Korea Północna | 2015 | ||
Slava -- dzień świętego patrona danej rodziny obchodzony w Serbii poprzez uroczysty posiłek, w którym główną rolę odgrywa slawski kołacz | Serbia | 2014 | |
Kwewri -- gruzińskie wino dojrzewające w wielkich ceramicznych amforach | Gruzja | 2013 | |
Dieta śródziemnomorska | Chorwacja, Cypr, Grecja, Hiszpania, Maroko, Portugalia, Włochy | 2013 | |
Washoku -- tradycyjna kuchnia japońska celebrowana szczególnie podczas obchodów Nowego Roku | Japonia | 2013 |