Lista światowego dziedzictwa kulinarnego: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Linia 22: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
| Chiny || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Oe6kGFmFLnc|szer=200|poz=left|opis=''Traditional tea processing techniques and associated social practices in China''}} | | Chiny || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Oe6kGFmFLnc|szer=200|poz=left|opis=''Traditional tea processing techniques and associated social practices in China''}} | ||
+ | |- | ||
+ | | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/yald-chella-01877 Jalda]''' -- uroczysta kolacja spożywana w krajach dawnej Persji w noc przesilenia zimowego, w której szczególną rolę odgrywają czerwone owoce (granaty, arbuzy, winogrona, [https://pl.wikipedia.org/wiki/Głożyna_pospolita głożyna]) || Afganistan, Iran || 2022 || [[File:Yalda Night Table Amsterdam 2011 Photo by Pejman Akbarzadeh Persian Dutch Network.jpg|200px|Stół zastawiony na Jaldę]] | ||
|- | |- | ||
| rowspan=2 | '''Kawa''' [https://ich.unesco.org/en/RL/turkish-coffee-culture-and-tradition-00645 po turecku] i [https://ich.unesco.org/en/RL/arabic-coffee-a-symbol-of-generosity-01074 po arabsku]<br>(zobacz też: [[Kawa czy herbata?]]) || Turcja || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=CLo_GwNxR1E|szer=200|poz=left|opis=''Turkish coffee culture and tradition''}} | | rowspan=2 | '''Kawa''' [https://ich.unesco.org/en/RL/turkish-coffee-culture-and-tradition-00645 po turecku] i [https://ich.unesco.org/en/RL/arabic-coffee-a-symbol-of-generosity-01074 po arabsku]<br>(zobacz też: [[Kawa czy herbata?]]) || Turcja || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=CLo_GwNxR1E|szer=200|poz=left|opis=''Turkish coffee culture and tradition''}} |
Wersja z 10:05, 3 gru 2022
Spośród zwyczajów wpisanych przez Unesco na listę Światowego Dziedzictwa Niematerialnego wybrałem te, które uważam za mające charakter kulinarny. Są to wpisy dotyczące konkretnych potraw lub napojów, rytualnych posiłków, bądź całych tradycji kulinarnych czy dietetycznych. Nie uwzględniłem natomiast wpisów dotyczących tradycyjnych metod produkcji surowców spożywczych (rolniczych, zbierackich, pasterskich, łowieckich, rybackich, pszczelarskich itd.).
Tradycja | Kraje zgłaszające | Rok zgłoszenia | Filmik (po ang. lub franc.) |
---|---|---|---|
Bagietka (zobacz też: Czy poolish wymyślili Polacy?) |
Francja | 2022 | |
Barszcz ukraiński | Ukraina | 2022 | |
Ceebu jën -- senegalska potrawa z ryżu, ryby i warzyw (zobacz też: Ani z papryki, ani ze Szczecina) |
Senegal | 2021 | |
Dieta śródziemnomorska | Chorwacja, Cypr, Grecja, Hiszpania, Maroko, Portugalia, Włochy | 2013 | |
Dolma -- gołąbki z liści winogron i faszerowane warzywa | Azerbejdżan | 2017 | |
Ftira -- maltański płaski chleb na zakwasie | Malta | 2020 | |
Harissa -- pasta z ostrych papryczek wyrabiana w krajach Magrebu | Tunezja | 2022 | |
Herbata po turecku i po chińsku (zobacz też: Kawa czy herbata?) |
Azerbejdżan, Turcja | 2022 | |
Chiny | 2022 | ||
Jalda -- uroczysta kolacja spożywana w krajach dawnej Persji w noc przesilenia zimowego, w której szczególną rolę odgrywają czerwone owoce (granaty, arbuzy, winogrona, głożyna) | Afganistan, Iran | 2022 | |
Kawa po turecku i po arabsku (zobacz też: Kawa czy herbata?) |
Turcja | 2013 | |
Arabia Saudyjska, Katar, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie | 2015 | ||
Keşkek -- potrawa z kaszy pszennej lub jęczmiennej z gotowanym mięsem przyrządzana uroczyście przy dźwiękach muzyki na specjalne okazje | Turcja | 2011 | |
Kimjang -- koreańska sztuka wyrobu kimchi, czyli pikantnych kiszonek z warzyw i owoców morza | Korea Południowa | 2013 | |
Korea Północna | 2015 | ||
Krakelingen -- okrągłe precelki, pod koniec karnawału rozrzucane ze wzgórza mieszkańcom flandryjskiego miasteczka Geraardsbergen przez członków władz miejskich, którzy wcześniej wypijają po pucharze wina razem z pływającą w nim żywą płotką (zobacz też: Bajgle, precle, obwarzanki) |
Belgia | 2010 | |
Kuchnia meksykańska | Meksyk | 2010 | |
Kumys (po kazachsku) lub ajrag (po mongolsku) -- napój alkoholowy z kobylego mleka wyrabiany przez pasterzy koni ze stepów środkowej Azji | Kazachstan | 2018 | |
Mongolia | 2019 | ||
Kuskus -- drobna kasza z pszenicy twardej wyrabiana w krajach Magrebu | Algieria, Maroko, Mauretania, Tunezja | 2020 | |
Kwewri -- gruzińskie wino dojrzewające w wielkich ceramicznych amforach | Gruzja | 2013 | |
Lawasz, zwany też katyrmą lub jufką -- płaski przaśny chleb pieczony w zachodniej i środkowej Azji | Armenia | 2014 | |
Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Kirgistan, Turcja | 2016 | ||
Mała gastronomia Singapuru | Singapur | 2020 | |
Mansaf -- jordańska potrawa z jagnięciny lub koźlęciny gotowanej w sosie z owczego lub koziego jogurtu, podawana z kaszą bulgur lub z ryżem oraz z przaśnym chlebem o grubości naleśnika | Jordania | 2022 | |
Mesir macunu -- cukierki z pasty krówkowej zmieszanej z 41 rodzajami ziół i przypraw, które w okolicach równonocy wiosennej rozrzuca się z dachów i minaretów Meczetu Sułtana w Magnezji na wybrzeżu egejskim Turcji, na pamiątkę legendy o tym, jak taka pasta uleczyła matkę Sulejmana Wspaniałego | Turcja | 2012 | |
Nouruz -- perski Nowy Rok, obchodzony w równownoc wiosenną m.in. poprzez spożycie uroczystego posiłku | Afganistan, Azerbejdżan, Indie, Iran, Irak, Kazachstan, Kirgistan, Pakistan, Tadżykistan, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan | 2016 | |
Nsima -- wschodnioafrykańska papka z mąki kukurydzianej | Malawi | 2017 | |
Oshitushi shomagongo -- święto zbiorów dzikich owoców maruli, z których lud Owambo w północnej Namibii wyrabia wino zwane omagongo | Namibia | 2015 | |
Pilaw, zwany też palawem (po tadżycku) lub palowem (po uzbecku) -- potrawa z ryżu, mięsa i warzyw przyrządzana w Azji zachodniej i środkowej | Tadżykistan | 2016 | |
Uzbekistan | 2016 | ||
Piwo belgijskie | Belgia | 2016 | |
Pizza neapolitańska | Włochy | 2017 | |
Posiłek gastronomiczny Francuzów -- francuski zwyczaj wspólnego celebrowania dobrego jedzenia i picia podczas specjalnych okazji | Francja | 2010 | |
Slava -- dzień świętego patrona danej rodziny (rodzaj kolektywnych imienin) obchodzony w Serbii poprzez uroczysty posiłek, w którym główną rolę odgrywa slawski kołacz | Serbia | 2014 | |
Washoku -- tradycyjna kuchnia japońska celebrowana szczególnie podczas obchodów Nowego Roku | Japonia | 2013 |