Otwórz menu główne

Zmiany

Keczup czy musztarda?

Dodane 1150 bajtów, 18:20, 7 cze 2020
}} }}
Ale międzywojnie to czas, kiedy keczup nie tylko bywał i także w Polsce coraz częściej reklamowany, ale nawet produkowanypojawili się też jego pierwsi krajowi producenci. Twórcą pierwszego przemysłowo wyrabianego keczupu w Polsce był Stanisław Fenrych, założyciel przetwórni owocowo-warzywnej w Pudliszkach. Majątek w Pudliszkach, należący wcześniej do Hermanna Kennemanna (współzałożyciela tzw. Hakaty, której celem była germanizacja ziem polskich pod zaborem pruskim) kupił Fenrych w 1919 r. i pozakładał w nim sady owocowe, ogrody warzywne i zakłady przerabiające płody rolne na marmolady, konfitury i konserwy. Firmowa legenda głosi, iż sąsiedzi wieszczyli, że prędzej gruszki na wierzbie wyrosną, niż te inwestycje przyniosą zuskzysk, i dla tego Fenrych przekornie umieścił wierzbę z gruszkami w logotypie swojej firmy. W 1927 r. Fenrych wysłał swoich doradców, w tym prof. Tadeusza Chrząszcza z Uniwersytetu Poznańskiego, do Wielkiej Brytanii po nasiona pomidorów, uważając, że odmiany uprawiane na Wyspach powinny też dać radę w polskim klimacie. Doradcy oprócz nasion przywieźli też przepis na keczup pomidorowy. Jego przemysłowę produkcję w Pudliszkach rozpoczęto już w kolejnym roku. W 1929 r. Pudliszki wizytował prezydent Ignacy Mościcki, któremu jako przekąskę przed obiadem podano jajka na twardo z keczupem.<ref>{{Cyt | tytuł = Głos Wielkopolski | nazwisko r = Sternal | imię r = Karolina | rozdział = Polski ketchup narodził się w wielkopolskich Pudliszkach | adres rozdziału = https://gloswielkopolski.pl/polski-ketchup-narodzil-sie-w-wielkopolskich-pudliszkach/ar/401356 | wydawca = Polska Press | miejsce = Poznań | data = 9 maja 2011 }}</ref>
* [https://polona.pl/item/rewja-mod-miesiecznik-poswiecony-wszystkim-zagadnieniom-mody-r-1-nr-3,ODY0MjI1Njk/13 Z reklamy Zakładów Przemysłowych Przetworów Żywnościowych Wincentego Paetza w Poznaniu: ''wyśmienity sos pomidorowy „Tomato-ketchup”'' (1935)] * [https://polona.pl/item/chwila-dziennik-dla-spraw-politycznych-spolecznych-i-kulturalnych-r21-nr-7320-10,MTQ3MjIxMjA/7 ''Ostry sos pomidorowy na zimę, tzw. katsup lub keczup, jest przyprawą nader smaczną i pobudzającą apetyt, i nadaje się doskonale do wszelkiego rodzaju mięs.'' + przepis (1939)]* [https://polona.pl/item/oszczedne-konserwowanie-jarzyn-na-zime,NzI1MzgwNTQ/43/ Oszczędne konserwowanie jarzyn na zimę, Przepis na catsup (1941)]* [https://polona.pl/item/nowy-kurier-warszawski-r-4-nr-218-15-wrzesnia-1942,NzkyMjM4NA/2 ''Z sosów polecić mogę prawie wcale u nas nieznany „keczup”Pomysł wyrabiania keczupu pomidorowego szybko podchwycili inni przedsięborcy wielkopolscy, coś w rodzaju kabulu.'' Potem przepis j.co widać po zamieszczanych wlokalnej prasie reklamach. (gadzinówka z 1942)]** Kabul - sos pomidorowy przyprawiony czosnkiem i papryczką chili, nazwany od stolicy Afganistanu, produkowany w Anglii, popularny w Rosji. W "Lalce" Prusa subiekt Ignacy Rzecki spekuluje, że skoro z początkiem 1879 r. Brytyjczycy "pod jenerałem [Frederickiem] Robertsem weszli do Kabulu", to "pewnie sos Kabul zdrożeje".* [https://polona.pl/item/wiadomosci-urzedu-patentowego-r-23-z-7-8-30-sierpnia-1947,NjY2MjM4MTU/19 Z Wiadomości Urzędu Patentowego (zastrzeżenie znaku towarowego Heinz): ''ketchup (rodzaj ostrego sosu)'' (1947)]
{{ Cytat
| strony = 14
}} }}
 
Przedwojenna prasa zaczęła też zamieszczać przepisy na „ostry sos pomidorowy na zimę tak zwany katsup lub keczup”<ref>{{Cyt
| tytuł = Chwila
| rozdział = Kącik dobrej gospodyni
| adres rozdziału = https://polona.pl/item/chwila-dziennik-dla-spraw-politycznych-spolecznych-i-kulturalnych-r21-nr-7320-10,MTQ3MjIxMjA/7
| wydawca = Spółka Wydawnicza Chwila
| miejsce = Lwów
| data = 10 sierpnia 1939
| wolumin = nr 7320
| strony = 8
}}</ref> dla amatorów domowego przetwórstwa. Taki sposób konserwowania pomidorów propagowały też gadzinówki za niemieckiej okupacji.
 
* [https://polona.pl/item/oszczedne-konserwowanie-jarzyn-na-zime,NzI1MzgwNTQ/43/ Oszczędne konserwowanie jarzyn na zimę, Przepis na catsup (1941)]
* [https://polona.pl/item/nowy-kurier-warszawski-r-4-nr-218-15-wrzesnia-1942,NzkyMjM4NA/2 ''Z sosów polecić mogę prawie wcale u nas nieznany „keczup”, coś w rodzaju kabulu.'' Potem przepis j.w. (gadzinówka z 1942)]
** Kabul - sos pomidorowy przyprawiony czosnkiem i papryczką chili, nazwany od stolicy Afganistanu, produkowany w Anglii, popularny w Rosji. W "Lalce" Prusa subiekt Ignacy Rzecki spekuluje, że skoro z początkiem 1879 r. Brytyjczycy "pod jenerałem [Frederickiem] Robertsem weszli do Kabulu", to "pewnie sos Kabul zdrożeje".
* [https://polona.pl/item/wiadomosci-urzedu-patentowego-r-23-z-7-8-30-sierpnia-1947,NjY2MjM4MTU/19 Z Wiadomości Urzędu Patentowego (zastrzeżenie znaku towarowego Heinz): ''ketchup (rodzaj ostrego sosu)'' (1947)]