Otwórz menu główne

Zmiany

Kawa czy herbata?

Dodane 20 bajtów, 17:15, 22 gru 2018
Zastępowanie tekstu - " u " na " u "
Kawa i herbata są dziś tak powszednie, że trudno nam wyobrazić sobie, że mogły być kiedyś uważane przez Europejczyków za produkty egzotyczne. Ale który z napojów egzotycznych pojawił się w Europie jako pierwszy? Kawa czy herbata? Odpowiedź, jak się okazuje, brzmi: ani jedna, ani druga. Pierwsze było kakao (i wyrabiana z niego czekolada). Pochodzące z tropikalnej Ameryki Środkowej kakao zostało sprowadzone do Europy przez Hiszpanów krótko po odkryciu Nowego Świata przez Kolumba. Tak jak większość nowych pokarmów, początkowo było uważane głównie za lekarstwo. Jeszcze w XIX w. można było je kupić w aptekach.
Jako napój spożywany dla przyjemności kakao zyskało akceptację Europejczyków w XVII w., zwłaszcza po tym, jak Antonio de León Pinelo stwierdził, po długich rozważaniach teologicznych, że spożywanie czekolady w poście nie jest grzechem. W Hiszpanii czekolada była na tyle tania, że stała się napojem masowym. Francuska hrabina zauważyła w 1670 r., że „brak czekolady jest w Hiszpanii uważany za oznakę tak wielkiego ubóstwa, o jakim u  nas świadczy brak chleba.” W zachodniej Europie poza Hiszpanią czekolada pozostała jednak dobrem, na które stać było tylko arystokrację. Zresztą moda na czekoladę miała rychło zostać przyćmiona przez nowy napój egzotyczny.
== Kawa ==
Pamiętacie [[Z wizytą w Soplicowie: Śniadanie u  Sędziego|śniadanie u  sędziego Soplicy]], o którym pisałem w jednym z poprzednich wpisów? Polewkę piwną i takie tam? No więc, polewkę piwną podano tam po kawie, którą, według Mickiewicza, przyrządzano w Polsce lepiej niż gdziekolwiek indziej na świecie. Co pokazuje głównie, że poeta miał skłonność od przesadzania.
[[File:Jablonski dziewczyna.jpg|thumb|left|200px|Kawiarka wg Marcina Jabłońskiego]]
== No to kawa czy herbata? ==
Jeśli przyjrzeliście się uważnie wykresowi u  góry, to być może zauważyliście, że Turcja – kraj, od którego rzekomo cała Europa nauczyła się pić kawę – należy dziś do obozu nacji herbacianych. Jak to do tego doszło? Otóż – wydarzyła się I Wojna Światowa. Imperium Osmańskie utraciło wszystkie swoje posiadłości terytorialne na Bliskim Wschodzie, a wraz z nimi – obszary uprawy kawy. Pozbawieni łatwego dostępu do swego ulubionego napoju Turcy zwrócili oczy na północ, gdzie ich współwyznawcy w Azerbejdżańskiej SRR popijali herbatę, zgodnie ze zwyczajem przejętym od Rosjan. Herbatę dało się uprawiać nawet tak daleko na północy, jak w sąsiedniej Gruzińskiej SRR; a skoro dało się tam, to dlaczego nie na wzgórzach wzdłuż czarnomorskiego wybrzeża Turcji? Tak też pomyślał prezydent Mustafa Kemal Atatürk, ojciec Republiki Tureckiej. Turcy nie mieli już innego wyjścia, jak zacząć pić herbatę (po turecku ''çay'').
[[File:Ilk.jpg|thumb|left|250px|Pole herbaciane w regionie Rize w Turcji]]