Zmiany

Kiedy to dokładnie nastąpiło, nie do końca wiadomo. Z pewnością był proces stopniowy i nie wszystkie nowe warzywa pojawiły się u nas w tym samym momencie. Niejaką poszlaką może być informacja o tym, kiedy po raz pierwszy w źródłach pisanych w języku polskim po polsku pojawiły się pochodzące z włoskiego nazwy poszczególnych warzyw.

Najwcześniejw języku polskim, a można podejrzewać, że także na polskich stołach, zadomowiła się sałata. Słowo ,,sałata" pochodzi z włoskiego '',,insalata"'', co znaczy ,,posolona". A to dlatego, że w Italii od dawna podawano tę jarzynę przyprawioną solą, octem i oliwą. Zresztą od początku słowo to w polszczyźnie, tak samo jak w języku włoskim, oznaczało zarówno samą zieloną sałatę, jak i potrawę z tej i innych jarzyn, czyli coś, co dziś nazwalibyśmy zdrobniale ,,sałatką". Najstarszy znany tekst po polsku, w którym ,,sałata" się wydajepojawia -- i to od razu w obu znaczeniach -- to zielnik Stefana Falimirza z 1534 r. pt. ''O ziołach i mocy ich''. {{ Cytat| '''Sałata''' albo laktuka [z łac. ,,lactuca"] jest dwojaka, jedna jest domowa, a druga leśna. Moc tej laktuki domowej jest zimna i wilka miernym obyczajem [tj. zimna i wilgotna w stopniu umiarkowanym; patrz: [[Jeść zdrowo i z humorem]]].| źródło = {{Cyt | nazwisko = Falimirz | imię = Stefan | tytuł = O ziołach i mocy ich | url = https://polona.pl/item-view/853a88ab-78c1-4166-acde-07a9d7458132?page=115 | wydawca = Florian Ungler | miejsce = [Kraków] | rok = 1534 | strony = 73v }} }}{{ Cytat| '''Sałata''' uczyniona z pietruszki, dotarła do Polski z włoskiego kopru, z wodną rzeżuchą, z boragiem [tj. ogórecznikiem], z laktuką, a tak z tych ziół z octem a z oliwą sałatę przyprawić osoliwszy trochę, albowiem ta sałatajest dobra w gorących niemocach, serce posila. | źródło = ''Ibid.'', s. Jej nazwa98 }}