Zmiany

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Lista światowego dziedzictwa kulinarnego

Dodane 383 bajty, 15:44, 4 gru 2022
brak opisu edycji
| '''[https://ich.unesco.org/en/USL/culture-of-ukrainian-borscht-cooking-01852 Barszcz]''' ukraiński || Ukraina || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=A01buIjvLCQ|szer=200|poz=left|opis=''Culture of Ukrainian borscht cooking''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/ceebu-jn-a-culinary-art-of-senegal-01748 Ceebu jën]''''' (czyt.: ''ciebu dzien'') -- senegalska potrawa z &nbsp;ryżu, ryby i &nbsp;warzyw<br>(zobacz też: [[Ani z &nbsp;papryki, ani ze Szczecina#Paprykarz|Ani z &nbsp;papryki, ani ze Szczecina]]) || Senegal || 2021 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=QlLxWJcSInw|szer=200|poz=left|opis=''Le ceebu jën, art culinaire du Sénégal''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/mediterranean-diet-00884 Dieta śródziemnomorska]''' || Chorwacja, Cypr, Grecja, Hiszpania, Maroko, Portugalia, Włochy || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=XFiIgmwFzzk|szer=200|poz=left|opis=''Mediterranean diet''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/dolma-making-and-sharing-tradition-a-marker-of-cultural-identity-01188 Dolma]''''' -- gołąbki z &nbsp;liści winogron i &nbsp;faszerowane warzywa || Azerbejdżan || 2017 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=WaLRpY9iSjI|szer=200|poz=left|opis=''Dolma making and sharing tradition''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/il-ftira-culinary-art-and-culture-of-flattened-sourdough-bread-in-malta-01580 Ftira]''''' -- maltański płaski chleb na zakwasie || Malta || 2020 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=NfTGYXMO5jo|szer=200|poz=left|opis=''Il-Ftira, culinary art and culture of flattened sourdough bread in Malta''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/harissa-knowledge-skills-and-culinary-and-social-practices-01710 Harissa]''''' -- pasta z &nbsp;ostrych papryczek wyrabiana w &nbsp;krajach Magrebu || Tunezja || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=pLsGeSG-BCw|szer=200|poz=left|opis=''La harissa, savoirs, savoir-faire et pratiques culinaires et sociales''}}
|-
| rowspan=2 | '''Herbata''' [https://ich.unesco.org/en/RL/culture-of-ay-tea-a-symbol-of-identity-hospitality-and-social-interaction-01685 po turecku] i &nbsp;[https://ich.unesco.org/en/RL/traditional-tea-processing-techniques-and-associated-social-practices-in-china-01884 po chińsku]<br>(zobacz też: [[Kawa czy herbata?]]) || Azerbejdżan, Turcja || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=we17NAZ93J8|szer=200|poz=left|opis=''Culture of Çay (tea), a &nbsp;symbol of identity, hospitality and social interaction''}}
|-
| Chiny || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Oe6kGFmFLnc|szer=200|poz=left|opis=''Traditional tea processing techniques and associated social practices in China''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/yald-chella-01877 Jalda]''' -- uroczysta kolacja spożywana w &nbsp;krajach dawnej Persji w &nbsp;noc przesilenia zimowego, w &nbsp;której szczególną rolę odgrywają czerwone owoce (granaty, arbuzy, winogrona, [https://pl.wikipedia.org/wiki/Głożyna_pospolita głożyna]) || Afganistan, Iran || 2022 || [[File:Yalda Night Table Amsterdam 2011 Photo by Pejman Akbarzadeh Persian Dutch Network.jpg|200px|Stół zastawiony na Jaldę]]
|-
| rowspan=2 | '''Kawa''' [https://ich.unesco.org/en/RL/turkish-coffee-culture-and-tradition-00645 po turecku] i &nbsp;[https://ich.unesco.org/en/RL/arabic-coffee-a-symbol-of-generosity-01074 po arabsku]<br>(zobacz też: [[Kawa czy herbata?]]) || Turcja || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=CLo_GwNxR1E|szer=200|poz=left|opis=''Turkish coffee culture and tradition''}}
|-
| Arabia Saudyjska, Katar, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie || 2015 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=cf4u5UavkKQ|szer=200|poz=left|opis=''Arabic coffee, a &nbsp;symbol of generosity''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/ceremonial-keskek-tradition-00388 Keşkek]''''' -- potrawa z &nbsp;kaszy pszennej lub jęczmiennej z &nbsp;gotowanym mięsem przyrządzana uroczyście przy dźwiękach muzyki na specjalne okazje || Turcja || 2011 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=UDwhfotWAfw|szer=200|poz=left|opis=''Ceremonial Keşkek tradition''}}
|-
| rowspan=2 | '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/kimjang-making-and-sharing-kimchi-in-the-republic-of-korea-00881 Kimjang]''''' -- koreańska sztuka wyrobu '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/tradition-of-kimchi-making-in-the-democratic-people-s-republic-of-korea-01063 kimchi]''''', czyli pikantnych kiszonek z &nbsp;warzyw i &nbsp;owoców morza || Korea Południowa || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=RlBxerNfzzI|szer=200|poz=left|opis=''Kimjang, making and sharing kimchi in the Republic of Korea''}}
|-
| Korea Północna || 2015 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=JPSVezN5mH4|szer=200|poz=left|opis=''Tradition of kimchi-making in the Democratic People's Republic of Korea''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/krakelingen-and-tonnekensbrand-end-of-winter-bread-and-fire-feast-at-geraardsbergen-00401 Krakelingen]''''' -- okrągłe precelki, pod koniec karnawału rozrzucane ze wzgórza mieszkańcom flandryjskiego miasteczka Geraardsbergen przez członków władz miejskich, którzy wcześniej wypijają po pucharze wina razem z &nbsp;pływającą w &nbsp;nim żywą płotką<br>(zobacz też: [[Bajgle, precle, obwarzanki]]) || Belgia || 2010 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=e3Jhys1urP0|szer=200|poz=left|opis=''Krakelingen and Tonnekensbrand, end-of-winter bread and fire feast at Geraardsbergen''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/traditional-mexican-cuisine-ancestral-ongoing-community-culture-the-michoacan-paradigm-00400 Kuchnia meksykańska]''' || Meksyk || 2010 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=VhZ-EKPPQkU|szer=200|poz=left|opis=''Traditional Mexican cuisine''}}
|-
| rowspan=2 | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/traditional-spring-festive-rites-of-the-kazakh-horse-breeders-01402 Kumys]''' (po kazachsku) lub '''[https://ich.unesco.org/en/RL/traditional-technique-of-making-airag-in-khokhuur-and-its-associated-customs-01172 ajrag]''' (po mongolsku) -- napój alkoholowy z &nbsp;kobylego mleka wyrabiany przez pasterzy koni ze stepów środkowej Azji || Kazachstan || 2018 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Kx_-XBQELIs|szer=200|poz=left|opis=''Traditional spring festive rites of the Kazakh horse breeders''}}
|-
| Mongolia || 2019 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=YlXHKyx7yzg|szer=200|poz=left|opis=''Traditional technique of making Airag in Khokhuur''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/knowledge-know-how-and-practices-pertaining-to-the-production-and-consumption-of-couscous-01602 Kuskus]''' -- drobna kasza z &nbsp;pszenicy twardej wyrabiana w &nbsp;krajach Magrebu || Algieria, Maroko, Mauretania, Tunezja || 2020 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=8q3DFyrljSo|szer=200|poz=left|opis=''Les savoirs, savoir-faire et pratiques liés à la production et à la consommation du couscous''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/ancient-georgian-traditional-qvevri-wine-making-method-00870 Kwewri]''' -- gruzińskie wino dojrzewające w &nbsp;wielkich ceramicznych amforach || Gruzja || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=NN5ziogyxP0|szer=200|poz=left|opis=''Ancient Georgian traditional Qvevri wine-making method''}}
|-
| rowspan=2 | '''[https://ich.unesco.org/en/RL/lavash-the-preparation-meaning-and-appearance-of-traditional-bread-as-an-expression-of-culture-in-armenia-00985 Lawasz]''', zwany też [https://ich.unesco.org/en/RL/flatbread-making-and-sharing-culture-lavash-katyrma-jupka-yufka-01181 '''katyrmą''' lub '''jufką'''] -- płaski przaśny chleb pieczony w &nbsp;zachodniej i &nbsp;środkowej Azji || Armenia || 2014 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=1NAzjPSZr4I|szer=200|poz=left|opis=''Lavash, the preparation, meaning and appearance of traditional Armenian bread''}}
|-
| Azerbejdżan, Iran, Kazachstan, Kirgistan, Turcja || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=bCOVtnQE3sE|szer=200|poz=left|opis=''Flatbread making and sharing culture: Lavash, Katyrma, Jupka, Yufka''}}
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/hawker-culture-in-singapore-community-dining-and-culinary-practices-in-a-multicultural-urban-context-01568 Mała gastronomia]''' Singapuru || Singapur || 2020 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=KOJLVclAY_4|szer=200|poz=left|opis=''Hawker culture in Singapore''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/al-mansaf-in-jordan-a-festive-banquet-and-its-social-and-cultural-meanings-01849 Mansaf]''''' -- jordańska potrawa z &nbsp;jagnięciny lub koźlęciny gotowanej w &nbsp;sosie z &nbsp;owczego lub koziego jogurtu, podawana z &nbsp;kaszą bulgur lub z &nbsp;ryżem oraz z &nbsp;przaśnym chlebem o &nbsp;grubości naleśnika || Jordania || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=NyngSj9UT6g|szer=200|poz=left|opis=''Al-Mansaf in Jordan''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/mesir-macunu-festival-00642 Mesir macunu]''''' -- cukierki z &nbsp;masy krówkowej zmieszanej z &nbsp;41 rodzajami ziół i &nbsp;przypraw, które w &nbsp;okolicach równonocy wiosennej rozrzuca się z &nbsp;dachów i &nbsp;minaretów Meczetu Sułtana w &nbsp;Magnezji na wybrzeżu egejskim Turcji, na pamiątkę legendy o &nbsp;tym, jak taka pasta uleczyła matkę Sulejmana Wspaniałego || Turcja || 2012 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Mi3V1PF3Y30|szer=200|poz=left|opis=''Mesir Macunu festival''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/nawrouz-novruz-nowrouz-nowrouz-nawrouz-nauryz-nooruz-nowruz-navruz-nevruz-nowruz-navruz-01161 Nouruz]''''' -- perski Nowy Rok, obchodzony w &nbsp;równownoc wiosenną m.in. poprzez spożycie uroczystego posiłku || Afganistan, Azerbejdżan, Indie, Iran, Irak, Kazachstan, Kirgistan, Pakistan, Tadżykistan, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=5NfrnoMO0Fs|szer=200|poz=left|opis=''Nawrouz, Novruz, Nowrouz…''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/nsima-culinary-tradition-of-malawi-01292 Nsima]''''' -- wschodnioafrykańska papka z &nbsp;mąki kukurydzianej || Malawi || 2017 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=jG_-e7y9F34|szer=200|poz=left|opis=''Nsima, culinary tradition of Malawi''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/oku-noto-no-aenokoto-00271 Oku-noto no Aenokoto]''''' -- obrzęd odprawiany dwa razy w &nbsp;roku przez rolników z &nbsp;półwyspu Noto w &nbsp;Japonii, polegający na zaproszeniu ducha pola ryżowego do swojego domu na ofiarną ucztę złożoną m.in. z &nbsp;z ryżu, fasoli i &nbsp;ryby || Japonia || 2009 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=IQBDHJyfJXE|szer=200|poz=left|opis=''Oku-noto no Aenokoto''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/oshituthi-shomagongo-marula-fruit-festival-01089 Oshitushi shomagongo]''''' -- święto zbiorów dzikich owoców maruli, z &nbsp;których lud Owambo w &nbsp;północnej Namibii wyrabia wino zwane ''omagongo'' || Namibia || 2015 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZtF6q7GXtzo|szer=200|poz=left|opis=''Oshituthi shomagongo, marula fruit festival''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/gingerbread-craft-from-northern-croatia-00356 Pierniki]''' północnochorwackie || Chorwacja || 2010 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=PgtgK83uQWI|szer=200|poz=left|opis=''Gingerbread craft from Northern Croatia''}}
|-
| rowspan=2 | '''Pilaw''', zwany też '''[https://ich.unesco.org/en/RL/oshi-palav-a-traditional-meal-and-its-social-and-cultural-contexts-in-tajikistan-01191 palawem]''' (po tadżycku) lub '''[https://ich.unesco.org/en/RL/palov-culture-and-tradition-01166 palowem]''' (po uzbecku) -- potrawa z &nbsp;ryżu, mięsa i &nbsp;warzyw przyrządzana w &nbsp;Azji zachodniej i &nbsp;środkowej || Tadżykistan|| 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=5W3gBtGJz8A|szer=200|poz=left|opis=''Oshi Palav, a &nbsp;traditional meal in Tajikistan''}}
|-
| Uzbekistan || 2016 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=t6H_3uvMNlE|szer=200|poz=left|opis=''Palov culture and tradition''}}
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/art-of-neapolitan-pizzaiuolo-00722 Pizza]''' neapolitańska || Włochy || 2017 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=F4LpLfF5U34|szer=200|poz=left|opis=''Art of Neapolitan Pizzaiuolo''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/gastronomic-meal-of-the-french-00437 Posiłek gastronomiczny]''' Francuzów -- francuski zwyczaj wspólnego celebrowania dobrego jedzenia i &nbsp;picia podczas specjalnych okazji || Francja || 2010 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=6nKBBb72J4k|szer=200|poz=left|opis=''The gastronomic meal of the French''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/pyongyang-raengmyon-custom-01695 Raengmyon]''''' -- pochodzący z &nbsp;Pjongjangu chłodnik z &nbsp;makaronu gryczanego zalanego zimnym wywarem mięsnym z &nbsp;dodatkiem mięsa, warzyw i &nbsp;jajek || Korea Północna || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=UqTB2TQQ|szer=200|poz=left|opis=''Pyongyang Raengmyon custom''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/knowledge-of-the-light-rum-masters-01724 Rum jasny]''' kubański || Kuba || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=qQNlxnQYFDI|szer=200|poz=left|opis=''Knowledge of the light rum masters''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/slava-celebration-of-family-saint-patrons-day-01010 Slava]''''' -- dzień świętego patrona danej rodziny (rodzaj kolektywnych imienin) obchodzony w &nbsp;Serbii poprzez uroczysty posiłek, w &nbsp;którym główną rolę odgrywa slawski kołacz || Serbia || 2014 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=m_h1DVoMi3I|szer=200|poz=left|opis=''Slava, celebration of family saint patron's day''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/social-practices-and-knowledge-related-to-the-preparation-and-use-of-the-traditional-plum-spirit-ljivovica-01882 Śliwowica]''' serbska || Serbia || 2022 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=jsWNSh-IfQ8|szer=200|poz=left|opis=''Social practices and knowledge related to the preparation of the traditional plum spirit, šljivovica''}}
|-
| '''[https://ich.unesco.org/en/RL/dragon-boat-festival-00225 Święto Smoczych Łodzi]''' obchodzone w &nbsp;Chinach na pamiątkę tego, jak poeta Qū Yuán (czyt.: ''ćchu jłen''; IV/III &nbsp;w.p.n.e.), niczym Wanda Krakówna, w &nbsp;obliczu obcej inwazji utopił się w &nbsp;rzece. W ramach obchodów spożywa się ''zongzi'' (czyt.: ''cąkcy''), czyli czworościenne knedle z &nbsp;kleistego ryżu z &nbsp;mięsnym lub słodkim nadzieniem, które gotuje się zawinięte w &nbsp;liście bambusa, oraz pije się ''xiónghuáng jiǔ'' (czyt.: ''siąchłan ciuł''), czyli wino ryżowe lub jaglane z &nbsp;dodatkiem sproszkowanego realgaru (czerwonego minerału złożonego głównie z &nbsp;siarczku arsenu). || Chiny || 2009 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=T1WQ90F4HlI|szer=200|poz=left|opis=''The Dragon Boat festival''}}
|-
| '''''[https://ich.unesco.org/en/RL/washoku-traditional-dietary-cultures-of-the-japanese-notably-for-the-celebration-of-new-year-00869 Washoku]''''' -- tradycyjna kuchnia japońska celebrowana szczególnie podczas obchodów Nowego Roku || Japonia || 2013 || {{Video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xtnwt-Jq93E|szer=200|poz=left|opis=''Washoku, traditional dietary cultures of the Japanese''}}
|}

Menu nawigacyjne