9312
edycji
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
}} }}
Ów „pieprz nigeryjski” przez długi czas nie dawał mi spokoju, bo trudno zgadnąć, o jaką konkretnie przyprawę tu chodzi. Miałem kilka typów, ale żadnego pewniaka. Podejrzewałem m.in. [http://www.notatnikkuchenny.pl/pieprz -gwinejski -pieprz-ashanti/ pieprz gwinejski] (''Piper guineense''), zwany też pieprzem Aszantów czy pieprzem zachodnioafrykańskim. Jest to odmiana pieprzu blisko spokrewniona z [https://pl.wikipedia.org/wiki/Pieprz_kubeba pieprzem kubeba], popularna w średniowiecznej Europie, ale dziś używana już tylko głównie w Afryce Zachodniej. Innym kandydatem, którego brałem po uwagę, były [https://pl.wikipedia.org/wiki/Xylopia_aethiopica ziarna Selimów ] (''Xylopia aethiopica''), przyprawa podobna do pieprzu i przez to nazywana pieprzem etiopskim, senegalskim, gwinejskim, afrykańskim, czy po prostu murzyńskim. Czy angielskie „''Negro pepper''” mogło zostać zinterpretowane po polsku jako „pieprz nigeryjski”?
Szukając w anglojęzycznym Internecie czegokolwiek o „''Nigerian pepper''”, znajdowałem głównie wzmianki o „''Nigerian pepper soup''”, czyli tradycyjnej nigeryjskiej zupie pieprzowej. Przyszło mi więc do głowy, że „pieprz nigeryjski” to mieszanka kilku różnych przyprawktórą, wbrew nazwie, którymi tę zupę dosmacza się dosmaczanie tylko pieprzem, ale całą mieszanką egzotycznych i trudno dostępnych (poza Nigerią) przypraw.Andrzej tak pisze o tym przysmaku:
{{ Cytat
}}
Przyszło mi więc do głowy, że „pieprz nigeryjski” to może nie jedna konkretna przyprawa, ale właśnie owa mieszanka. Z czego się składa? [https://www.amazon.co.uk/African-Sun-Pepper-Soup-Pack/dp/B00KLD1FBO Można ją kupić przez Internet], zobaczmy więc, jaki skład podaje producent (w tym wypadku firma African Sun z Nigerii):
* pieprz;
* ''uda'', czyli wspomniane już ziarna Selimów;
* ''uziza'', czyli również wspomniany pieprz gwinejski;
* ''shuru'', nie bardzo wiem, co to (może nasiona [https://pl.wikipedia.org/wiki/Nikla_indyjska nikli indyjskiej]?);
* ''utazi'', czyli suszone gorzkie liście rośliny z gatunku ''Gongronema latifolium'';
* ''ukazi'', czyli suszone liście [https://pl.wikipedia.org/wiki/Gnetum_africanum gniota afrykańskiego] (''Gnetum africanum'');
* [https://www.knorr.pl/produkt/delikat-przyprawa-uniwersalna proszek Knorra].
Ale i tu wątpliwości ostatecznie rozwiał Andrzej, który zidentyfikował „pieprz nigeryjski” jako pieprz gwinejski, zwany również rajskim ziarnem:
{{ Cytat
| źródło = A. Szylar, ''op. cit.''
}}
Naukowa nazwa rośliny, z której pochodzi ta przyprawa to [https://pl.wikipedia.org/wiki/Aframon_madagaskarski aframon madagaskarski], a po łacinie – ''Aframomum melegueta''. Jeśli wydaje Wam się, że nazwa „''melegueta''” brzmi dziwnie znajomo, to dobrze Wam się wydaje. Przecież mówiliśmy przed chwilą o papryczce piri-piri, którą Brazylijczycy nazywają „''pimenta malagueta''”. Zbieżność nazw nie jest przypadkowa; Portugalczycy po prostu wyhodowanej przez siebie papryczce z Nowego Świata nadali nazwę podobnie ostrej przyprawy ze Starego Świata.
Jak widać, wiele przypraw można było z powodzeniem stosować (i nazywać) zamiennie. I tak, do paprykarza szczecińskiego, czyli polskiej konserwy zainspirowanej senegalską potrawą o nazwie pochodzenia węgierskiego, trafiały atlantyckie ryby, pulpa pomidorowa z Bułgarii, pieprz ''melegueta'', zwany nigeryjskim, oraz papryczka ''malagueta'', którą Portugalczycy pierwotnie wyhodowali z Ameryce, a uprawiali w Mozambiku… Trudno chyba o bardziej kosmopolityczne danie niż ta rybna papka z puszki, która dobrze smakuje tylko na wycieczce.
