10 376
edycji
Zmiany
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
* M.P., Błogosławienie pokarmów wielkanocnych w Kościele zachodnim do wydania Rytuału Rzymskiego w 1614 roku, w: Studia z dziejów liturgii w Polsce, t. 2, red. M. Rechowicz, W. Schenk, Lublin 1976, ss. 167-240
** s. 230: święcenie pieczonego baranka w Europie od VIII w., szynki i in. mięs, sera, masła, mleka z miodem oraz chleba - od X w., jaj - od XI w., od XIII w. - ryb, od XV/XVI w. - ptaków, wina, piwa, oleju, soli, chrzanu, ziół; od XVII w. - owoców
** masło i ser - brak uzasadnienia biblijnego, działanie lecznicze (pożyteczne dla zdrowia i duszy); s. 213
** ryby - nawiązanie do J 21, 13; s. 214
** olej - brak uzasadnienia biblijnego, działanie lecznicze i ochronne (od grzechu, niebezpieczeństw); s. 215
** woda, mleko z miodem, wino - nawiązanie do dawnego obrzędu chrztu: woda - oczyszczenie, mleko z miodem - nowe życie, ziemia obiecana, wino - krew Chr.; s. 216-217
** chleb - zastępcza komunia (kryzys przyjmowania komunii w średniowiecz); s. 222
** sól - konserwacyjne właściwości soli, symbol nieśmiertelności i mądrości; s. 224
** chrzan - gorzkie zioła, męka Chr., umartwienie i pokuta; s. 225
** nowe owoce - nawiązanie do owocu z drzewa poznania dobra i zła
{{Cytat
| Panie, racz przeżegnać to stworzenie giżę* przez wezwanie imienia świętego Twego, żeby było zbawiennem lekarstwem rodzajowi ludzkiemu, i racz to dać, żeby wszyscy, którzy by jej pożywali, nie natłuszczeni, nie natuczeni ani rozszerzeni, żeby mieli przykazaniem twem gardzić, ale iżby w przykazaniu twem posłuszni byli stale, a niebieską tłustością żeby byli napełnieni. Przez Krysta Pana naszego. Amen.
| źródło = Cyt. w: {{Cyt
| nazwisko = Pisarzak
| imię = Marian
| tytuł = Błogosławieństwo pokarmów i napojów wielkanocnych w Polsce
| wydawca = Akademia Teologii Katolickiej
| miejsce = Warszawa
| rok = 1979
| strony = 218–219
}}<br>*) „Giża” to staropolskie określenie giczy (mięsa z uda), przeważnie wieprzowej i pewnie zwykle wędzonej. „Stworzenie” w tym wypadku to coś, co zostało stworzone przez Boga (na użytek ludzki), niekoniecznie istota żywa. }}
brak opisu edycji
A więc znak nowego życia, ale tym razem powiązany już wyraźnie ze zmartwychwstaniem. I to tyle? Tyle. Trzy formułki tylko. Ale w takim razie po co ludzie kładą do swoich koszyków sól, pieprz, chrzan, masło, cukier itd., jeśli one wcale nie są uwzględnione w święceniu? Być może zawierają się w słowach "i wszelkie pokarmy" z drugiej formuły, ale w takim razie można by włożyć do koszyka dowolne produkty żywnościowe. A jednak coś każe ludziom kłaść tam -- oprócz chleba, ciasta, mięsa, wędlin i jajek -- także inne, ale bardzo konkretne rzeczy. Tylko kto lub co? Jeśli to nie formuły benedykcyjne, to spróbujmy poszukać w jeszcze bardziej autorytatywnym źródle: Piśmie Świętym.
== „A on wziął i jadł” ==
|Wino eucharystyczne, nie umieszczane w koszyku
|}
== Więcej formułek ==
* M.P., Błogosławienie pokarmów wielkanocnych w Kościele zachodnim do wydania Rytuału Rzymskiego w 1614 roku, w: Studia z dziejów liturgii w Polsce, t. 2, red. M. Rechowicz, W. Schenk, Lublin 1976, ss. 167-240
** s. 230: święcenie pieczonego baranka w Europie od VIII w., szynki i in. mięs, sera, masła, mleka z miodem oraz chleba - od X w., jaj - od XI w., od XIII w. - ryb, od XV/XVI w. - ptaków, wina, piwa, oleju, soli, chrzanu, ziół; od XVII w. - owoców
** masło i ser - brak uzasadnienia biblijnego, działanie lecznicze (pożyteczne dla zdrowia i duszy); s. 213
** ryby - nawiązanie do J 21, 13; s. 214
** olej - brak uzasadnienia biblijnego, działanie lecznicze i ochronne (od grzechu, niebezpieczeństw); s. 215
** woda, mleko z miodem, wino - nawiązanie do dawnego obrzędu chrztu: woda - oczyszczenie, mleko z miodem - nowe życie, ziemia obiecana, wino - krew Chr.; s. 216-217
** chleb - zastępcza komunia (kryzys przyjmowania komunii w średniowiecz); s. 222
** sól - konserwacyjne właściwości soli, symbol nieśmiertelności i mądrości; s. 224
** chrzan - gorzkie zioła, męka Chr., umartwienie i pokuta; s. 225
** nowe owoce - nawiązanie do owocu z drzewa poznania dobra i zła
{{Cytat
| Panie, racz przeżegnać to stworzenie giżę* przez wezwanie imienia świętego Twego, żeby było zbawiennem lekarstwem rodzajowi ludzkiemu, i racz to dać, żeby wszyscy, którzy by jej pożywali, nie natłuszczeni, nie natuczeni ani rozszerzeni, żeby mieli przykazaniem twem gardzić, ale iżby w przykazaniu twem posłuszni byli stale, a niebieską tłustością żeby byli napełnieni. Przez Krysta Pana naszego. Amen.
| źródło = Cyt. w: {{Cyt
| nazwisko = Pisarzak
| imię = Marian
| tytuł = Błogosławieństwo pokarmów i napojów wielkanocnych w Polsce
| wydawca = Akademia Teologii Katolickiej
| miejsce = Warszawa
| rok = 1979
| strony = 218–219
}}<br>*) „Giża” to staropolskie określenie giczy (mięsa z uda), przeważnie wieprzowej i pewnie zwykle wędzonej. „Stworzenie” w tym wypadku to coś, co zostało stworzone przez Boga (na użytek ludzki), niekoniecznie istota żywa. }}
== Teksty ==
